«Կարճ ասած»․ Նիկոլական ու հականիկոլական հրամանատարները

Ուզում եմ խոսել երկու հրամանատարի տեսակի մասին․ հրամանատար, որը հերոս է, բայց ուղնուծուծով հականիկոլական, ընդ որում՝ գաղափարապես, մտածելակերպով, ու հրամանատարի, որը նիկոլական ու պատկերացրեք, որ մեր օրերում այդ մի բառով ամեն ինչ ասված է։ Մեկը «Սիսական» ջոկատի հրամանատար Աշոտ Մինասյանն է․ մարդուն բռնել են, թե՝ ինչ-որ ծառի տակ կանգնած՝ իշխանափոխության մասին խոսակցություն ես ունեցել, Նիկոլ ես հայհոյել։ Աշոտ Մինասյանը մասնակցել է Արցախյան բոլոր պատերազմներին, վերջին պատերազմին գնացել է արդեն իր տղերքի հետ, կռվել է, կռվել են, բայց այսօր նստած է․ որովհետև հականիկոլական է։ Ընդ որում, կալանքի որոշումը կայացրել է խիստ քաղաքականացված դատավոր Տիգրան Սիմոնյանը, մարդ, որի դատավորի կարիերան լրիվ հեղափոխության ծնունդ է, մարդ, որը երեք տարում երեք աշխատանք է փոխել։ Անգամ Արմինե Մելիքսեթյանը Աշոտ Երկաթին կալանք չէր տվել, քանի որ այդքան անհիմն էր գործը, բայց սա տվեց։

Մյուսը «Ապարան» ջոկատի հրամանատար Ռազմիկ Պետրոսյանն է։ Սա էլ ֆիդային է եղել, արցախյան ազատամարտին է մասնակցել։ Չնայած երկուսն էլ ջոկատ են ղեկավարել, բայց Ռազմիկ Պետրոսյանը նիկոլական է ու էդ տրամաբանությամբ է շարժվում։ Սա, ասում են, 90-ականներին հողերի ազատագրմանը նպաստել է, բայց 2020 թվականին նպաստել է այդ հողերի հանձնմանը։ Երկուսն էլ հրամանատար են, բայց Աշոտ Մինասյանը դավաճան է համարում նրանց, ովքեր իրենց կողմից ազատագրած հողերը ստորագրեցին ու տվեցին թուրքին, իսկ Ռազմիկ Պետրոսյանը կապիտուիլյացիյից հետո եկել էր հրապարակ ու ասում էր՝ լավ է արել՝ հանձնել է։ Բա, այդպիսի ազատամարտիկ։

Հիմա Աշոտ Մինասյանը բերդում է, Ռազմիկ Պետրոսյանը պադավատով է ման գալիս։ Նա ծառայություն էր մատուցել Նիկոլին ու պետք է ստանար իր փայ բարձր պաշտոնը։ Մենք առավոտից իրիկուն խոսում ենք այն մասին, որ Նիկոլի կադրային քաղաքականությունը վատն է, ահավոր է, նա մարդկանց է նշանակում պաշտոնների, որոնք հերն անիծում են մեր երկրի։ Դիտմա՞մբ են անում, թե՞ նորմալ մարդը չի համաձայնում աշխատել, այդ մեկը չգիտենք, երևի երկուսը միասին։ Խնդրեմ, Ռազմիկ Պետրոսյանն ուղիղ մեկ ամիս առաջ նշանակվել է Արագածոտնի մարզպետ, ու արդեն պարզվում է՝ սա պաշտոնի է նշանակվել կեղծ դիպլոմով։ Հայաստանի օրենսդրության համաձայն՝ վարչական պաշտոններում պետք է նշանակվեն բարձրագույն կրթություն ունեցող մարդիկ։ Ռազմիկ Պետրոսյանի կենսագրականում ընդամենը գրված է, որ մարդը տնտեսագետ է, պաշտոնական հարցուփորձեր արեցինք ու պարզվեց՝ էս մարդը Ապարանում գործող ինչ-որ «Հովնանյանի» անվան համալսարանից դիպլոմ է ստացել՝ 2002 թվականին։ Զավեշտն այն է, որ էդ համալսարանը 2001 թվականից չի գործել, բայց 2002 թվականին դիպլոմ է տվել հողեր հանձնելուն կողմ ազատամարտիկ Ռազմիկ Պետրոսյանին։ Հիմա էս մարդը վերցրել է էդ թղթի կտորը, որի վրա պեչատ կա, բերել-տվել է Նիկոլին, բարձր պաշտոն ստացել ու փող է աշխատում, որոշումներ է կայացնում, ավելին ասեմ՝ պետական գաղտնիքի է տիրապետում․ կրկնում եմ՝ պատահական մեկը, որի ձեռքը դիպլոմ է ընկել։

Այսինքն, կարող է վաղը շատ հանգիստ Նիկոլի աներձագը, կակռազ թրաշ էլ ունի, մի հատ անձեռոցիկի կտորի վրա գրի՝ որ ինքը արդեն տասնհինգ տարի է՝ ակադեմիկոս է ու փեսան նրան օգնի նշանակվել Ակադեմիայի նախագա՞հ։ 2020-21 թվականներին էլ ապարանցի Ռազմիկը փոխմարզպետ էր աշխատում, էլի չէր կարող, որովհետև կեղծված դիպլոմով էր։ Չի բացառվում, չէ՞ վաղն էլ պարզվի՝ արդեն ակադեմիայի թղթակից անդամ է։

Սա՛ է Նիկոլի կադրային ռեսուրսը ժողովուրդ։ Մարդիկ գրում են՝ ինչի՞ հետևից եք ընկել, Նիկոլն էլ բարձրագույն կրթություն չունի։ Ճիշտ եք, բայց պետք է ինչ-որ մեխանիզմ լինի չքանդելու․ Համարյա բոլոր պետական հիմնարկներում էլ ծանոթ-բարեկամ սկզբունքով մարդիկ են նշանակվում աշխատանքի․ բայց երբ քո հիմնարկում աշխատում է ասենք 10 հոգի, դու պիտի գոնե էնպիսի հարաբերակցություն կազմես, որ մասնագետները գերակշռեն շարիկ գլորողներին։ Էս մարդու թիմը կազմված է Ռազմիկ Պետրոսյան սկզբունքով՝ միայն խոսում են, համարյա բոլորը Նիկոլի որակն են՝ չաշխատող, բայց շատախոս։

Հիմա ինձ հետաքրքրում է՝ Ռազմիկ Պետրոսյանը, որ կարող էր մի հատ թղթի կտոր բերել, որ ինքը բարձրագույն կրթություն ունի, ինչի՞ չէր կարող մի հատ էլ թուղթ բերել, որ իր Ապարան ջոկատով հասնում էր մինչև Բաքու։ Ես իրավունք ունե՞մ կասկածելու նրա մարտական ուղուն։ Ես համոզված եմ Աշոտ Մինասյանի մարտական ուղու վրա, բայց էն մարդը նստած է։

Խնդրեմ ժողովուրդ, խոսում եմ երկու ազատամարտիկի մասին, երկուսմն էլ ջոկատների հրամանատար են, մեկը հականիկոլական է, բայց լավ կռվել է, ու հիմա նստած է, մեկը նիկոլական է, ողջունում էր կապիտուլյացիան, համարում էր, որ Շուշին մեր հայրենիքը չի եղել, ամենագնահատված մարդն է դառնում իշխանության համար։

Սա Նիկոլի Հայաստանն է։ Նիկոլի Հայաստանում ազատամարտիկին կալանավորում են, պրոֆեսորին կալանավորում են, բայց նիկոլական օլիգարխի եղբորը, որ զենքը ձեքին խուլիգանության մեջ է մեղադրվել, կալանքի ընթացքում պահում են քաղաքային հիվանդանոցում, հետո 55 մլն դրամ գրավով բաց են թողնում։ Խոսքը Խաչատուր Սուքիասյանի եղբոր մասին է։ Նիկոլի Հայաստանում երկու բարձրագույն դիպլոմ ունեցողը արտագաղթում է երկրից կամ բանվորություն է անում, իսկ կեղծ դիպլոմ ներկայացնողը դառնում է մարզպետ։ Նիկոլի Հայաստանում մարդիկ բիզնեսներ են փակում ու հասնում սննկացման դուռը, որովհետև շրջանառություն չկա, ներդրում չկա, իսկ ԱԺ նախագահի եղբայրը ոչմեկից դառնում է խոշոր բիզնեսմեն։ Սա Նիկոլի Հայաստանն է, որտեղ վարչապետի որդին թիկնապահներով է գնում աշխատանքի, իսկ մյուսների որդիներըը գերի են ընկնում իրենց գյուղի ճամփեքին։ Սա Նիկոլի Հայաստանն է, որտեղ ԱԺ պաշտպանության ու անվտանգության հանձնաժողովի նախագահի որդին բանակից թռնում է, բայց մյուսների որդիները գերի են ընկնում, որովհետև սխալ հրաման են ստացել։ Սա Նիկոլի Հայաստանն է, որտեղ ՍԴ դատավորին, որ բարձր հեղինակություն ունի, գործից հանում են, պրավալ տված դատախազների պաշտոններն են բարձրացնում։ Սա Նիկոլի Հայաստանն է, որտեղ հերոսը նստում է բերդում, իսկ բոլոր ժամանակների իշխանասերը դառնում է պատվավոր քաղաքացի։

Կարճ ասած՝ սա Նիկոլի Հայաստանն է, ու դու շարունակելու ես էսպես ապրել, քանի դեռ հանդուրժում ես այս իշխանությանը։ Դուք պատկերացնո՞ւմ եք, թե մեր երկիրը երեք տարվա ընթացքում ինչի է հասել, ու հաջորդ իշխանությունը ինչ ուբոռկա պետք է անի։

Սևակ Հակոբյան