ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի գրասենյակի ղեկավար Վիկտոր Սողոմոնյանը Politik.am-ի հետ զրուցել է ակնկալվող տնտեսական հեղափոխության, Քոչարյանի մատնանշած կոնսենսուս -1 գաղափարի, նրա՝ քաղաքական գործոն լինելու և վերադարձի, խորհրդարանական նեկայիս ընդդիմության դիմագծի մասին:
Պարոն Սողոմոնյան, մեկ տարի է՝ ինչ Հայաստանում նոր կառավություն է, և ինքներդ հետևում եք տնտեսությանը, ներքին քաղաքականությանը: Երեկ էլ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը կանանց խորհուրդ տվեց թխվածք թխել, իր վարչապետության առաջին ամիսներին տղամարդկանց հորդորեց ոչխար պահել, ընդհանրապես թխվածք թխելով կամ ոչխար պահելով հնարավո՞ր է տնտեսական թռիչք աճ ապահովել:
Բնականաբար՝ ոչ, ավելի ընդլայնելով պատասխանս կուզեի ասել հետևյալը՝ նախ մենք պետք է արձանագրենք, որ հայտարարվող տնտեսական էֆեկտը, որ իբր պետք իր հետ բերեր հեղափոխությունը, առասպել էր: Հայտարարությունները, որ տոտալ երկիրը կոռումպացված է, եթե կոռուպցիան հանենք, բյուջեն ծայից-ծայր լցվելու է, բոլոր սփյուռքահայերը վերադառնալու են, տուրիզմը զարգանալու է... Մենք արձանագրում ենք, որ նման էֆեկտ գոյություն չունի: Տնտեսական ծրագիր, որը կբերեր զարգացման, չներկայացվեց, չստեղծվեցին համապատասխան քաղաքական պայմանները:
Սփյուռքահայության հետ, իմ կարծիքով, բավարար աշխատանք չտարվեց: Կան ավանդական ներկայացուցիչներ, ովքեր կամրջում են Հայաստանը սփյուռքի հետ, գիտենք, որ Հայաստան համահայկանա հիրմնադրամի հետ խնդիրներ եղեն, ՀՅԴ-ն, ըստ էության, օտարվեց իշխանությունից, և տնտեսական գաղափարախոսության առաջնորդ առաջ չեկավ, ինչպիսին էր Գայդարը՝ Ռուսատանում, Հրանտ Բագրատյանը՝ Հայաստաանում, Ռոբերտ Քոչարյանը՝ երբ դարձավ վարչապետ, հետո նախագահ:
- Կարևոր օրինակներ բերեցիք: Դիտարկելով Ռոբերտ Քոչարյանի ղեկավարման շրջանը՝ իրապես անգամ իր ընդդիմադիրներն ընդունում են, որ տնտսական աշխուժություն է եղել, թեև իշխաանուըթյունները հերքում են այդ ամենը՝ նշելով, որ փոխարենը կոռուպցիա և թալան է եղել: Հնարվո՞ր է երկիրը թալանելով տանել զարգացման, իսկ չթալանելով՝ հետընթացի:
Թալանելով զարգացման հնարավոր չէ գնալ: Ընհանրապես մեր ժողովրդին կոչ կանեմ հաշվի առնել էներգիայի պահպանման օրենքը, որը ոչ միայն ֆիզիկայում է գործում, այլև քաղաքականության մեջ: Չես կարող ծախսել կես լիտր բենզին, բայց հասնել Ֆրանսիա, պետք է համպատասպան էներգիա և շարժիչ ունենալ: Ցավոք, մերոնք հեքիթների են հավատացել՝ մտածելով, թե ձեռքի մի շարժումով հնարավոր է հաջողությունների հասնել:
Քոչարյանի ղեկավարման ժամանակ բազմոլորտ հաջողություններ են գրանցվել, և հավատալ, թե թալանելով կարելի է տնտեսություն զարգացել՝ սուտ է:
- Նախագահ Քոչարյանն իր վերջին հարցազրույցում խոսեց կոնսենսուս - 1 գաղափարի մասին, նախ իրենից ի՞նչ է ենթադրում դա: Շատ քաղաքական գործիչներ դա ընկալում են ամենաուղիղ ձևով և ասում են, որ երբեք Քոչարյանի հետ չեն համագործակցի, ըստ էության՝ մենք կոնսենսուս չենք, և իշխանությունը մինուս չէ: Արդյո՞ք հնարավոր է ներկա քաղաքական դաշտում դա ապահովել:
Վստահ եմ, որ նախագահը, ոչ թե գաղտնիք է փորձել հայտնել, այլ արձանագրել քաղաքական դաշտում իրերի դասավարվածությունը: Մենք մի կողմում ունենք քաղաքական դաշտ, որը մասնակցել է ՀՀ-ի կառուցմանը, կա մարդկանց հսկայական զանգված, ովքեր հասկացել են, որ մեկ տարի առաջ խաբվել են, և մյուս կողմում կա մեկ մարդ, ով բերել է Աժ-ի մի թիմ, որը ճանաչված չէ, փորձում է իրենով անել դատական համակարգը, ով պատրաստ չէ համագրոծակցության, բայց պատրաստ է փռել ասֆալտին, պատժել, վանել, ով մեկ տարում իր խոհեմությամբ, բառապաշարով, այլ հատկանիշներով չդարձավ այն ղեկավարը, ով կարող է քաղաքական դաշտը միավորել: ՀԵտևաբար, քաղաքական դաշտում չի տեղավորվում այս մարդը:
Բացարձակ խոսք չկա այն մասին, որ կոնսենսուսը կազմակերպում է Ռոբերտ Քոչարյանը, և դրանից -1 է լինում Նիկոլ Փաշինյանը: Ռոբերտ Քոչարյանը շատ պարզ ասաց, որ կարող է լինել այն ձգողականության կենտրոններից մեկը, որոնք ձևավերվելու են, և այդ կենտրոնները մշակելու են ապագայի մոդելներ, որտեղ այս մեկ անձը չի տեղավորվելու:
- Ինչպիսի՞ն է ձեր տպավորությունը խորհրդարանական ընդդիմադիր ուժերից, նախկինում ընդդիմությունները փոքր-ինչ այլ դիմագիծ են ունեցել:
Քաղաքագիտորեն չի կարելի մեծ ակնկալիքներ ունենալ գործող խորհրդարանական ընդդիմությունից, որովհետև մենք ունենք բացառիկ դեպք, երբ խորհրդարանական ընդդիմությունը ողջունել է քաղաքական փոփոխությունը, որի արդյունքում մեծամասնություն է ձևավորվել: ԵՎ՛ ԼՀԿ-ն, և՛ ԲՀԿ-ն ողջունել են անցած տարվա հեղափոխությունը, և ըստ էության, մասնակից են եղել դրան: Հետևաբար, ակնկալել, որ նրանք այս փուլում ծայրահեղ ընդդիմություն են լինելու, անտեղի է:
- Քոչարյանը խոսեց աշնանը սպասվող զարգացումների, դրանց վերաբերյալ իր տեսլականի մասին: Իշխանությունները նշում են, որ Քոչարյանը Հայաստանում քաղաքական գործոն չէ: Փորձենք հասկանալ՝ ինչպիսի՞ գործոն է նա Հայաստանի ներքաղաքական կյանքում, երկրոդը՝ տարբեր գործիչներ սապասում են այն ձևին, որով նախագահ Քոչարյանը մասնակից է դառնալու քաղաքականությանը, ո՞րն է այդ ձևը:
Ես չեմ պատկերացնում այնպիսի չգործոն, որի մասին առավոտից գիշեր մտածում են իշխանությունների, որի պատճառով շրջափակում են դատարանների մուտքերը, հարձակվում են ՍԴ-ի վրա: Ընդ որում, սա արվում է նրան քաղաքական կյանքից մեկուսացնելու համար:
Ինչ վերաբերվում է ձևին, ապա քաղաքականությանը մասնակցելու ձևերը հիմա բազմազան են: Չեմ ուզում հիմա կանխատեսում անել, սակայն չկա այնպիսի մի ձև, որը մենք կբացառենք, դա կարող է և՛ անհատական լինել, և՛ կուսակցական շինարարության տեսքով, և՛ միավորումներ ստեղծելու...
-Կա տեսակետ, որ Քոչարյանն իր ակտիվությամբ միայն իր կալանքի, մեկուսացման և քաղաքականություն վերդառնալու հարցն է լուծում:
Քոչարյանն արդեն վերադարձել է քաղաքականություն, և միայն իշխանական քարոզչությունն է այդ գործողությունները կապում կալանքի հետ:
* Հարգելի ընթերցող, մեր տեքստերում վրիպակ գտնելու դեպքում, խնդրում ենք սեղմել «Ctrl+Enter» կոճակները, և բացվող պատուհանում նշել այդ մասին. այնուհետև հաստատել` սեղմելով «Ուղարկել» կոճակը