Գործող իշխանությունների հետ անհնար է ճանապարհ անցնել. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է․ Արտաքին մարտահրավերները քիչ չեն, դրան էլ ավելանում է Հայաստանում ստեղծված անկայուն իրավիճակը։ Երկրում սոցիալ տնտեսական վիճակը գնալով վատանում է։ Վերջին շրջանում կյանքն անասելի թանկացել է, քանի որ գնաճն անընդմեջ նորանոր ռեկորդներ է սահմանում։ Օրինակ՝ բանջարեղենի գները նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ օգոստոսին աճել են մոտ 66 %-ով։

Սրա հետ մեկտեղ ոչ միայն քաղաքացիների եկամուտները չեն ավելացել, այլև իրականում մի բան էլ նվազել են։ Մի խոսքով, գործող իշխանությունները երկիրը տանում են տոտալ աղքատացման ճանապարհով: Համատարած ու շարունակական թանկացմանը զուգահեռ երկրի տնտեսության զարգացման ու առաջընթացի գործընթացը խաթարվել է։ Տնտեսական առաջխաղացման տեսանկյունից որևէ նախաձեռնողականություն կամ տեղաշարժ չի նկատվում, և լճացումը դարձել է սովորական երևույթ։ Թեպետ, որոշ փորձագետներ կարծում են, որ այս իշխանության համար նույնիսկ լճացումը կարող էր դրական լինել, քանի որ անընդհատ բացասական միտումներ են արձանագրվում: Այս ամենին պետք է գումարել, որ շատ դեպքերում ստրատեգիական նշանակություն ունեցող հաղորդակցության ուղիները նորմալ չեն գործում։

Օրինակ՝ ադրբեջանցիների կողմից Գորիս-Կապան ավտոճանապարհը փակելը, մեքենաների երթևեկությանը խոչընդոտելը, այդտեղով անցնող իրանցիների մեքենաներից մաքսատուրքեր վերցնելը լուրջ վնասներ է հասցնում Հայաստանի տնտեսությանը։ Այսպիսի իրադարձությունների արդյունքում խաթարվում են տնտեսության համար կարևոր մատակարարման շղթաներն ու մարդկանց տեղաշարժը։ Եվ դեռ անհասկանալի է, թե էլ ինչ պրովոկացիայի կարող է դիմել թշնամին։ Մյուս կողմից էլ՝ արդեն տեսանելի է, որ դեռ երկար ժամանակ այսպիսի անկայուն իրավիճակը պահպանվելու է։

Իշխանավորների հավաստիացումների համաձայն, Սյունիքում այլընտրանքային ճանապարհների շինարարությունը նախատեսված է ավարտել 2022 թվականի գարնանը։ Այսինքն, չպետք է հույս ունենալ, որ Սյունիքով անցնող ռազմավարական նշանակություն ունեցող ճանապարհը այս տարվա ընթացքում կարող է անխափան գործել։ Տրամաբանական հարց կարող է ծագել, թե ինչո՞ւ իշխանությունները ժամանակին ձեռնամուխ չէին լինում այլընտրանքային ճանապարհի կառուցմանը։

Բայց դե, շատ ներողություն, մեծ հաշվով այս իշխանություններն այդ ի՞նչն են ժամանակին ձեռնարկել ու, ընդհանրապես, ընդունա՞կ են պետության կենսագործունեության ապահովման ուղղությամբ որևէ քայլ նախաձեռնելու։ Անգամ սահմանամերձ դարձած համայնքների բնակիչների անվտանգության հարցը չեն կարողանում լուծել։ Եվ պատահական չէ, որ արդեն այդ բնակավայրերը սկսել են դատարկվել։ Համենայնդեպս, այդ համայնքների բնակիչները չեն ցանկանում, որ իրենց երեխաները մեծանան վախի պայմաններում։

Դրա համար էլ հիմնականում մեծահասակներն են հակված մնալու։ Բնականաբար, մարդկանց մոտ դժգոհություն է առաջանում, թե մի՞թե իրենց իսկ ընտրած իշխանություններն ընդունակ չեն պաշտպանել սեփական քաղաքացիների շահերը։ Արդյունքում սկսել ենք ականատես լինել բողոքի ակցիաների նորանոր դրսևորումների։ Մասնավորաբար, օրերս Գեղարքունիքի մարզի Գեղամասար համայնքի բնակիչները փակել էին Սոթք-Վարդենիս ճանապարհը՝ դեմ արտահայտվելով համայնքների խոշորացմանը և պնդելով, որ կառավարությունն առաջին հերթին պետք է լուծի իրենց անվտանգության խնդիրը։

Սրան զուգահեռ արդեն ամիսներ շարունակ իշխանություններին չի հաջողվում հանգուցալուծում տալ խաղողի մթերման խնդրին։ Ուստի խաղողագործների բողոքի ակցիաներն ու նրանց կողմից պարբերաբար ճանապարհներ փակելը դարձել է սովորական երևույթ։ Այս ամենը հասկանալի է, մարդիկ առարկայական կերպով զգում են իրենց ընտրության ծանր հետևանքները: Սակայն պակաս ուշագրավ չէ, որ հազարավոր զոհերի ու մեր հայրենիքի կորստի պատճառ դարձած պատերազմից հետո հանրության ցասումը չհասավ այն մակարդակին, ինչպես, ասենք, սոցիալական խնդիրների առաջացման պարագայում։ Իսկ երկրի սոցիալ-տնտեսական դրության անկայունության ու վատթարացման տեսանկյունից ծանրագույնը դեռևս առջևում է։ 2022 թվականի հունվար ամսից խմելու ջուրը կարող է թանկանալ մոտ 44 դրամով:

«Վեոլիա ջուր» ընկերությունը հայտ է ներկայացրել Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողով։ Բացառված չէ, որ գազի սակագինն էլ բարձրանա։ Պատահական չէ, որ օրերս ԱԺ-կառավարություն հարցուպատասխանի ժամանակ ԱԺ ամբիոնից փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը հայտարարում էր, թե «Գազպրոմ» ընկերությունների խմբից պնդում կա, որ 2013 թվականի համաձայնագրի շրջանակներում եկամտաբերության չափն իրենց չի բավարարում։ Իսկ գազի սակագնի հնարավոր բարձրացումն իր հետ կարող է բերել թանկացումների նոր շղթայի։

Այնպես որ, երկրում սոցիալական բունտի և դժգոհությունների պոռթկման հավանականությունը շատ մեծ է։ Բայց հարցն այն է, որ այս երեք տարվա ընթացքում մամուլը, բազմաթիվ փորձագետներ ու քաղաքական գործիչներ զգուշացնում էին և ահազանգում իշխանությունների վարած քաղաքականության աղետաբեր լինելու մասին, բայց, ինչպես երևաց հունիսի 20-ին, ապարդյուն: Մինչ Հայաստանն անդունդն էր գլորվում, բազմաթիվ քաղաքացիներ շարունակում էին տարվել նախկինների մասին իշխանությունների հորինած ասեկոսեներով ու ֆոբիաներով։ Մի՞թե պետք է անպայման դանակը ոսկորին հասնի, որպեսզի մարդիկ ի վերջո հասկանան, որ ներկա իշխանությունների հետ անհնար է ճանապարհ անցնել։ Իսկ գոցե այդ ժամանակ արդեն շատ ո՞ւշ լինի...

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում