Ռոբերտ Քոչարյանին քաղաքականություն վերադարձրին «թավշյա» տարբերակով իշխանության եկածները․ «Հայոց աշխարհ»

«Հայոց աշխարհ» թերթը գրում է․ «Առայժմ շատ են հարցականները․․․Եթե հետադարձ հայացք նետենք անցնող ամառվա իրադարձություններին, ապա հիմնականների շարքում, ինչ խոսք, հարկ է առանձնացնել հանրապետության երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի վերադարձը ակտիվ քաղաքականություն:   

Ճիշտ է, այն բանից հետո, երբ «Երկիր մեդիա»-ին տված երկրորդ հարցազրույցում Ռոբերտ Քոչարյանը հայտարարեց ակտիվ քաղաքական գործունեության վերադառնալու մասին, որեւէ այլ ուշագրավ զարգացում այդ առումով դեռ չի նկատվել: Բայց դրանից արագ հետեւություններ, իհարկե, չարժե անել: Ամեն ինչ, ինչպես սիրում են ասել շատերը, դեռ առջեւում է կամ նոր է սկսվում: Առայժմ ավելի շատ են հարցականները: Բայց նախքան դրանց անդրադառնալը, կարծում ենք, արժե, թեկուզ հպանցիկ, վերհիշել երկրորդ նախագահի ակտիվացմանն առնչվող հանգամանքները:   

Որոշակի առումով կարելի է ասել, որ Ռոբերտ Քոչարյանին քաղաքականություն վերադարձրին: Եվ վերադարձրին հենց այն ուժերն ու շրջանակները, որոնց հաջողվեց ապրիլ-մայիսին նախաձեռնած ցույցերի միջոցով, այսպես ասած, «թավշյա» տարբերակով գալ իշխանության:   

Դժվար չէ հասկանալ, որ «Մարտի 1»-ի, ըստ էության, վերաբացված գործի քննության շրջանակներում հանրապետության երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանին մեղադրանք առաջադրելը, ապա նաեւ՝ կալանավորելը միաժամանակ նշանակում է նրա վերադարձ՝ քաղաքական ակտիվ գործունեության: Մանավանդ նման՝ սահմանադրական կարգի տապալման մեղադրանք ներկայացնելը: Մեղադրանք, որն, ինչպես նույն հարցազրույցում նկատեց նախկին նախագահը, իր փաստաբանները Վերաքննիչ ատյանում ջախջախեցին, չթողեցին քարը՝ քարի վրա:   

Հաջորդած զարգացումներն էլ պակաս ուշագրավ չէին: Հասկանալի է, որ Ռոբերտ Քոչարյանի պաշտպանները կալանավորման որոշումը բողոքարկեցին: Ապա Վերաքննիչ դատարանը բավարարեց նախկին նախագահի նկատմամբ կիրառված խափանման միջոցը փոխելու վերաբերյալ ներկայացված բողոքը. Ռոբերտ Քոչարյանը կալանքից ազատվեց:   

Հաջորդ օրը՝ օգոստոսի 14-ին, նախատեսված էր Ռոբերտ Քոչարյանի ասուլիսը՝ «Էրեբունի» հյուրանոցի սրահներից մեկում: Սակայն գործադիր իշխանության կողմնակիցներն ու իշխանական ակտիվիստները, այդ թվում, ըստ տարածված տեղեկությունների, վարչապետին ուղղակիորեն առնչվող անձինք (խոսվեց, օրինակ, վարորդի մասին), ինչպես նաեւ Լ.Տեր-Պետրոսյանի, ՀԱԿ-ի մշտական ու առավել ագրեսիվ տրամադրված կողմնակիցները, չհաշված Վարդգես Գասպարիին, Ռոբերտ Քոչարյանի հասցեին վիրավորական բացականչություններով ու վանկարկումներով, համատեղ ուժերով «գրավեցին» ասուլիսի սրահը, փաստորեն անհնարին դարձնելով կամ տապալելով այն:  

Ինչ խոսք, յուրաքանչյուր քաղաքացի կամ մարդկանց խումբ իրավունք ունի բողոքի ակցիաներ անցկացնել, հայտնել իր դժգոհությունը կամ բողոքը: Բայց տեղի ունեցածը արդեն դուրս էր պարզ բողոքի ակցիայի սահմաններից: Դա նաեւ բացահայտ ճնշում եւ ոտնձգություն է խոսքի ազատության, տեղեկություններ ստանալու եւ տարածելու սահմանադրական իրավունքների նկատմամբ: Ու երկրի ընդհանուր վարկանիշի համար շատ վատ է, որ այդ ամենը կատարվել է անմիջականորեն գործադիր իշխանությանն առնչվող զանազան անձանց մասնակցությամբ:   

Վարկանիշը՝ դեռ մի կողմ: Ընդհանուր անհանդուրժողական մթնոլորտի, ներհասարակական տրամադրությունների բեւեռացման տեսանկյունից են նման դրսեւորումներն անընդունելի: Ի լրումն, դա կարող է մեկնաբանվել նաեւ որպես կոնկրետ Ռոբերտ Քոչարյանի դեմ ծավալված քաղաքական հետապնդման լրացուցիչ դրսեւորում:   

Ինչպես հայտնի է, իշխանությունը, այս պարագայում՝ դատախազությունը, որոշեց բողոքարկել Վերաքննիչ ատյանի որոշումը, այսինքն՝ նախկին նախագահին կալանավորել-չկալանավորելու հարցը դեռ դատական շարունակություն է ունենալու:   

Հատուկ քննչական ծառայության ղեկավար Սասուն Խաչատրյանն ընդհանրապես տարօրինակ արձագանքեց, հայտարարելով, թե Վերաքննիչ դատարանի որոշումն ապօրինի է: Եթե նման բան ասեր թերի միջնակարգ կրթությամբ որեւէ հայրենակից, ապա դա կարելի էր վերագրել նրա ընկալումներին ու հույզերին: Բայց երբ Վերաքննիչ ատյանի որոշման մասին նման հայտարարություն է անում Հատուկ քննչական ծառայության ղեկավարը, ապա անհնար է չտարակուսել եւ չմտահոգվել:  

Տպավորությունն այնպիսին է, որ ՀՔԾ-ն, կոնկրետ Ռոբերտ Քոչարյանի հետ կապված, ջանքեր չի խնայում, որ իշխանության եկած շրջանակների կողմից առնվազն 10 տարի շրջանառած քարոզչական ու քաղաքականացված մեղադրանքները համապատասխանեցնի Քրեական օրենսգրքի այս կամ այն հոդվածին:   

Ինչ վերաբերում է քաղաքական հանգամանքներին, կոնկրետ՝ նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի վերադարձի հետ կապված, ապա վերը նշված հարցականներից մեկն այն է, թե նախկին նախագահը ակտիվացման ինչ ձեւաչափ կնախընտրի: Բանն այն է, որ Ռոբերտ Քոչարյանը անկուսակցական է: Նշանակո՞ւմ է դա, որ նա եւ իր կողմնակիցները կփորձեն նոր կուսակցություն ձեւավորել, թե՞ կհամագործակցեն գոյություն ունեցող կուսակցություններից որեւէ մեկի հետ: Թեպետ, որոշակի առումով դա ավելի շատ տեխնիկական խնդիր է:   

Ավելի հետաքրքիր է հարցը, թե ինչ գաղափարական-քաղաքական ուղղվածություն կունենա Ռոբերտ Քոչարյանի քաղաքական «ռեստարտը», կամ, ասենք, շեշտը դրվելու է իր պաշտոնավարման շրջանում արձանագրված սոցիալ-տնտեսական առաջխաղացմա՞ն վրա, թե՞ հիմնական է դիտվելու նոր մոտեցումներ, ծրագրեր առաջադրելը: Կամ, արդյոք նախատեսվո՞ւմ է մասնակցել առաջիկայում դեռեւս սպասվող արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններին: Էլի հարցեր կան ու դեռ կծագեն, անշուշտ:   

Առայժմ կարելի է նկատել, որ գործող իշխանությունը, առաջին հերթին, հասկանալի է, Նիկոլ Փաշինյանը, որոշակիորեն խթանելով Ռոբերտ Քոչարյանի վերադարձը ակտիվ քաղաքական գործունեության, ի դեմս նրա բավական ծանրակշիռ մրցակից է ստանում, ցանկանո՞ւմ էին իրենք նման զարգացում, թե՞ չէին ցանկանում:   

Առայժմ, իհարկե, հանրային լայն աջակցությունը իշխանության ներկայացուցիչներին թույլ է տալիս ինչ-որ տեղ քամահրանքով արձագանքել: Բայց հանրային աջակցությունն ինքնին խախուտ բան է: Այսօր լայն է, իսկ վաղը, երբ ինչպես նախկին նախագահը ակնարկեց՝ սառնարանները դատարկությամբ դիմավորեն դռնակը բացողներին, կարող է այդ աջակցությունը նաեւ գոլորշիանալ:   

Դատելով նրանից, որ իշխանության կողմնակիցները առավելապես աչքի են ընկնում անձնավորված թշնամանքի, ատելության քարոզով, կամայական մեկնաբանություններով, նրանք, հնարավոր է, իսկապես անհանգստացած են քաղաքական դաշտում նման մրցակցության հեռանկարից:   

Ի դեպ, հետաքրքիր է նաեւ, որ իշխանավորներն արագորեն սկսեցին լուրեր տարածել, թե Ռոբերտ Քոչարյանը, այսպես ասած, գնել է համարյա թե եղած ամբողջ լրատվական դաշտը, չգիտեմ, բազմաթիվ կայքեր, հեռուստաընկերություններ, լրատվամիջոցներ, մի խոսքով: Է՛լ ավելի հետաքրիր է, որ հիշատակված ու չհիշատակված այդ լրատվամիջոցները, հաջորդած այս մոտ երկշաբաթյա ժամանակահատվածում որեւէ կերպ չդրսեւորվեցին որպես, այսպես ասենք, կոնկրետ գործչի կողմից «գնված» քարոզչամիջոցներ:   

Մեծ հաշվով, պարզ է, որ «գնման» մասին կեղծ լուրերի տարածմամբ իշխանությունները պարզապես ցանկանում էին մի կողմից վարկաբեկել, մյուս կողմից՝ միառժամանակ լռեցնել կոնկրետ իրենց տոտալ վերահսկողության տակ չգտնվող ու անցանկալի լրատվամիջոցները: Դե, չէ՞ որ իշխանության են եկել խոսքի ազատության, ժողովրդավարության կողմնակիցներ: Ինչպես ցույց է տալիս դեպքերի ընթացքը, նման անձինք խոսքի ազատության ամենից համոզված հակառակորդներ են: Բայց դա արդեն այլ անդրադարձի նյութ է»։

Նյութն ամբողջությամբ կարդացեք «Հայոց աշխարհ»-ում։