Հարցը բլոգեր Լապշինը չէ, այլ այն, թե ոնց են նիկոլենք իրագործել կապիտուլյացիան

Լրագրող Նաիրի Հոխիկյանի վերջին բացահայտումները շատերի համար ոչ այնքան «շոկային» են կամ «սենսացիա», որքան իրենց հիմնավորված հետևությունների, եզրակացությունների լրացուցիչ հաստատում:

Ինչի՛ մասին են Նաիրի Հոխիկյանի հրապարակած տեղեկությունները և տվյալները: Մեծ հաշվով, խոսքն այն մասին է, որ 2020-ի սեպտեմբերի 27-ից, այսինքն՝ «տարօրինակ պատերազմի» մեկնարկից դեռ տարիուկես առաջ, 2019-ի մայիսին, բլոգեր Լապշինի ու ՀՀ ղեկավարություն համարվողների, մասնավորապես՝ ՀՀ վարչապետ համարվող Նիկոլի մամուլի քարտուղար Վլադիմիր Կարապետյանի միջև եղել է խիստ հետաքրքրաշարժ խոսակցություն այն մասին, թե նիկոլենք ինչ տարբերակով են նախատեսում Արցախը թուրքին հանձնելու իրենց ծրագիրը, եթե չասվի՝ հանձնառությունը:

Այն, որ Նաիրի Հոխիկյանի կողմից իր ունեցած տեղեկությունների հրապարակային հանրայնացումից հետո Լապշինը պիտի «չոր հրաժարման» («սուխոյ ատկազ») մարտավարությամբ հանդես գար, հրապարակված նրա ձայնային հաղորդագրություններից էլ հասկանալի էր: Ի վերջո, կյանքը քաղցր բան է, մանավանդ, եթե դու Իսրայելի քաղաքացի ես ու Հայաստանը կամ հայերը քեզ՝ ի՞նչ, ընդամենը՝ բլոգերության օբյեկտ:

Բայց, կրկնենք, հիմնականը Լապշինի այսօրվա «սուխոյ ատկազը» չէ: Հարցը այն է, թե ինչ զրույց է եղել 2019-ի մայիսին և ինչ վիճակ էր, օրինակ, 2020-ի նոյեմբերի 12-ին:

Ի՞նչ հետևություններ կարելի է անել Նաիրի Հոխիկյանի հանրայնացրած տեղեկություններից:

Առաջինը՝ գործող հակահայ ռեժիմը, ի դեմս Նիկոլի ու նրա մանկլավիկների, նախապես ծրագրել էր Արցախը հանձնել թշնամուն: Ըստ որում, ավելի է ընդգծվում այն հիմնավոր վարկածը, որ դա արվել է Ալիևի հետ գաղտնի բանակցություններով համաձայնեցված տարբերակով:

Երկրորդը՝ Նիկոլն ու նրա ռեժիմը, որպեսզի կարողանան «մարսել» Արցախի հանձնումը, նախատեսել էին ոչ միայն «տարօրինակ», այլև «փնթի» պատերազմ, որի ընթացքում Հայոց բանակը և կամավորականները պետք է հազարավոր զոհեր տային: Դրա առանցքային նպատակը այն էր, որ ա) արդարացնեն իրենց կողմից պարտության (կապիտուլյացիայի) համաձայնությունը: Դրա մյուս նպատակը ևս ակներև է. բազմաթիվ զոհերի, բանակի առավել մարտունակ ստորաբաժանումների ծրագրավորված ջախջախումը, ըստ իրենց հաշվարկի, պետք է արագորեն կոտրեր ժողովրդի դիմադրողականությունը, բանակի մարտական ոգին, իսկ հասարակությունն էլ ինքնաբերաբար սկսեր համաձայնել ամենավատ տարբերակով զիջումներին, միայն թե՝ այդ աղետը դադարեցեր, պատերազմն ավարտվեր:

Ի դեպ, այս կետում նիկոլենց ծրագիրը շեղում է ունեցել, քանի որ ամեն դեպքում հնարավոր է չէ լիարժեք հաշվարկել ժողովրդի դիմադրողունակ հատվածի վարքը: Պատերազմը նախատեսվածից ավելի երկար է տևել նաև այն պատճառով, որ առանձին մարտունակ ստորաբաժանումներ ոչ միայն թևաթափ չեն եղել, այլև ունենալով թիկունքից արհեստականորեն ստեղծված պրոբլեմներ, այնուամենայնիվ, կարողացել են պաշտպանել իրենց վստահված բնագծերը:

Մյուս կողմից, Հայաստանի այսպես կոչված ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը միտումնավոր մերժել է պատերազմն ավելի շահեկան դիրքավորմամբ դադարեցնելու առաջարկությունները և կանխամտածված շարունակել է մաշեցնող, մեր բանակն արնաքամ անող պատերազմը, որպեսզի արդարացնի իր նախատեսած հանձնումը:

Երրորդը՝ «տարօրինակ պատերազմի» ընթացքում տիրող, կներեք՝ «բառդակը», անկազմակերպվածությունը, ափալ-թափալությունը, առանձին հատվածներում տիրող քաոսը ունեցել են վերևից կազմակերպված, հրահրվաղծ բնույթ: Այսպես կոչված «գերագույն հրամանատար» Նիկոլի անհասկանալի որոշումներն ու հրամանները ոչ թե չիմացության կամ անտեղյակության հետևանք են, այլ կանխամտածված շփոթ ստեղծելու նպատակ են ունեցել:

Եվ մյուս հետևությունը այն է, որ նիկոլենք հստակ պլանավորել են նաև իրենց դասավորած աղետը «նախկինների», օրինակ, նույն Ռոբերտ Քոչարյանի «գրպանը գցելու» պահերը: Սկզբունքորեն, այդ ուղղությամբ նիկոլենց քարոզչական օպերացիան բավականին սահուն է իրականացվել, դատելով այն բանից, որ մինչ օրս կարելի է հանդիպել հարյուրավոր ապուշների, այդ թվում, ժողովրդական բառուբանով ասած՝ «կարդացած էշերի», որոնք Նիկոլի կառավարած պատերազմի ու դրա հետևանքների համար մեղադրում են... «նախկիններին», ում ասես, բացի՝ իրական պատասխանատուից ու մեղավորից:

Վատն այն է, որ առայժմ չկա ամենից կարևոր հետևությունը՝ պետական դավաճանության և մի շարք այլ ծանր մեղադրանքներով կալանավորված Նիկոլը, իր հանցակիցներով հանդերձ:

Արմեն Հակոբյան