Հանրապետության գլխավոր դատախազը ոչ միայն ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի նկատմամբ ընտրված խափանման միջոցը՝ կալանավորման որոշումը անձեռնմխելիության հիմքով վերացնելու որոշումը բողոքարկող դիմումի հեղինակն է, այլ նաև անձամբ և իրեն ենթակա առնվազն վեց հսկող դատախազների հետ մասնակցում է վերաքննիչ դատարանում իր դիմումի քննարկմանը: Նույնիսկ վարչապետի ժպ-ի սեփական օրաթերթն է «խոստովանել», որ «աննախադեպ երևույթ է, որ երկրի գլխավոր դատախազն անձամբ է մասնակցում կալանքի գործով դատական նիստին»:
Բացահայտ է, որ գլխավոր դատախազի խիստ շահագրգիռ ու վեց հոգանոց թիմով մասնակցությունը դատական նիստին որոշակի ճնշում է նիստը նախագահող դատավորի նկատմամբ: Նման իրավիճակում, իրոք, շատ դժվար է հավատալ, թե վարչապետի ժպ-ն «ոչ մի կերպ» չի միջամտում դատական վարույթին: Նույնքան դժվար է պատկերացնել, որ գլխավոր դատախազը միայն այս գործով է որոշել՝ ապահովել օրենքի ճշգրիտ ու անկողմնակալ կիրառում և դատավարությանն անձամբ մասնակցելը որևէ կապ չունի վարչապետի ժպ-ի պատվերը կատարելու մասին ակամա առաջացող կասկածի հետ:
Մանավանդ, որ ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի պաշտպանը ևս լրագրողներին ուղղակի տեղեկացրել է, որ «բողոքի քննությանը դատախազության ներկայացուցիչներից ամենաակտիվը գլխավոր դատախազն էր»:
Գլխավոր դատախազի անձնական շահագրգռությունը հաստատող անուղղակի գործոն է նաև այն հանգամանքը, որ նա առարկել է՝ դատարանին մի քանի փաստաթղթեր ներկայացնելու պահանջի մասին պաշտպանական կողմի միջնորդությանը: Դատարանը, թեև, մերժել է առարկությունը և նշված փաստաթղթերը պահանջելու հնարավորություն ընձեռել է, սակայն ակներև է դարձել, որ բոլոր հնարավոր ու անհնար միջոցներով փորձ է արվում շրջանցել ՀՀ երկրորդ նախագահի անձեռնմխելիության խոչընդոտը և խափանման միջոց ընտրել՝ կալանքը:
Միաժամանակ ակնհայտ դարձավ, որ հիմնականում գլխավոր դատախազի ջանքերով, բոլոր հնարավոր ու անհնարին միջոցները գործադրվելու են, որպեսզի վերաքննիչ դատարանը բողոքի քննությունը կասեցնելու և այս գործով Սահմանադրական դատարան դիմելու որոշում չկայացնի: Նույնքան ակնհայտ է, որ վարչապետի ժպ-ն ահավոր շտապում է պարզ վրիժառության նմանվող այս գործը իր ուզած ավարտին հասցնել և միջազգային մասնագետների ներգրավման տարբերակը միտումնավոր անտեսում է: Մինչդեռ. մարտի 1-ի էջը մեկընդմիշտ փակելու հույսով նրան այս լուծումն են հուշում և՛ նախկին ու ներկա համախոհներից շատերը, և՛ գրեթե ամայացրած քաղաքական դաշտում մնացած բոլոր ողջախոհ գործիչները, և՛ առողջ տրամաբանությունը:
Օրենքներն ու ողջամիտ խորհուրդները կամայականորեն մերժելու ցայտուն վկայությունն է հենց գլխավոր դատախազի հերթական հայտարարությունը, որում նա դիրքորոշում է հայտնել, թե «մարտի 1-ի քրեական գործի քննության այս փուլում անհրաժեշտություն կա, որպեսզի ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը գտնվի կալանքի տակ: Թե ինչ որոշում կկայացնի դատարանը, կարծում եմ, դա գիտի միայն դատարանը»: Գլխավոր դատախազի «կարծում եմ» շեշտադրումը այս իրավիճակում միանգամայն մտահոգիչ է հնչում: Արտահայտված երկմտանքը տեղիք է տալիս կարծելու, որ դատավորից ու դատարանից առավել շուտ՝ կայացվելիք որոշման մասին արդեն իսկ գիտեն մարդիկ, ովքեր նման սահմանադրական իրավունք չունեն, բայց իրենց նման իրավունք վերապահում են:
Մտահոգիչ է նաև, որ գլխավոր դատախազը ոչ միայն ամեն ինչ ձեռնարկել է՝ որպեսզի գործը որևէ կերպ չփոխանցվի Սահմանադրական դատարանին, այլ իրեն է վերագրում պետության ղեկավարի գործողությունների սահմանադրականությունը միանձնյա որոշելու իրավասություն: Այլապես նա չէր հայտարարի, թե «մեղադրանքը, որով այսօր մեղադրվում է Ռոբերտ Քոչարյանը, ոչ մի կերպ չեն կարող դիտարկվել՝ որպես նախագահի գործառույթներից բխող, որովհետև մեղադրանքից ակնհայտ է դառնում, որ Ռոբերտ Քոչարյանին մեղսագրված արարքները իրենց առանձին մասերով վերցրած և՛ ձևի առումով, և՛ բովանդակության առումով համահունչ չեն Սահմանադրությանն ու օրենքներին»:
ՀՀ երկրորդ նախագահի դեմ քրեական գործ հարուցելու միջոցով վրեժխնդրություն մասին մինգամայն խոսուն վկայությունը և իր «կարծիքի» իրավիճակային լինելու հաստատումը հենց գլխավոր դատախազի խոսքում է բացահայտվում. «մարտի մեկի վերաբերյալ քրեական գործի այսօրվա փաստակազմը տրամագծորեն տարբերվում է 2008-ի քննության փաստակազմից: Այսինքն, ձեռք բերված տվյալները բացարձակապես այլ տեղեկությունների մասին են խոսում»: Այսինքն. գլխավոր դատախազն ինքն է հաստատում, որ դատարանի քննությանը ներկայացվում են ոչ թե բոլոր փաստերը, այլ կախված հետապնդվող նպատակից՝ միտումնավոր մատուցվում է որոշակի հասցեատիրոջ «ձեռնտու» փաստակազմ:
Արթուր Մխիթարյան
* Հարգելի ընթերցող, մեր տեքստերում վրիպակ գտնելու դեպքում, խնդրում ենք սեղմել «Ctrl+Enter» կոճակները, և բացվող պատուհանում նշել այդ մասին. այնուհետև հաստատել` սեղմելով «Ուղարկել» կոճակը