Վենդետաներ Հայաստանում. «Washington Times»

«Վաշինգտոն թայմս»-ը հոդված է տպագրել ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի գործի վերաբերյալ:

Հոդվածը ներկայացնում ենք թարգմանաբար:

«Հնագույն կոնֆուցիոսյան ասացվածքի համաձայն, «Նախքան վրեժխնդրության ճանապարհով գնալուց երկու գերեզման փորեք»: Նիկոլ Փաշինյանը և նրա նախանձախնդիր դատախազները պետք է հիշեն այս ճշմարտությունը:

Հայաստանի նոր վարչապետը, ով երկրի քաղաքականության մեջ կոռուպցիայի դեմ պայքարելու քարոզարշավ է սկսել, կարծես թե օրինակներ է վերցնում Երրորդ աշխարհի փորձված ցանկից, վատ դիկտատորներից՝ քաղաքական ընդդիմության հետապնդում և բանտարկություն: Այն ոչ մի լավ բան չի խոստանում Հայաստանի դատական ապագային և ժողովրդին:

Հայաստանի նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը ձերբակալվել էր հուլիսի 26-ին` «Հատուկ քննչական ծառայության» կողմից՝ պարոն Փաշինյանի կողմից կազմակերպված մի քայլով: 2008 թվականից սահմանադրական խախտումների մեղադրանքները քողարկում են պարոն Փաշինյանի և պարոն Քոչարյանի միջև առկա խորը կոնֆլիկտը: Ես անձամբ չեմ երաշխավորում պարոն Քոչարյանի կամ նրա անցյալի վարքագծի համար, բայց դատական տեսանկյունից այս գործողությունները, կարծես թե, Հայաստանին կրկին տանում են անօրինականության շատ վտանգավոր ճանապարհով:

2008 թ. մարտի 1-ին ընտրության շուրջ տեղի ունեցած անկարգությունները և բախումները հանգեցրին այնպիսի իրավիճակի, որը սպառնում էր ազգի կյանքին, ինչն էլ հանգեցրեց, որ պարոն Քոչարյանն արտակարգ դրություն հայտարարի: Ճգնաժամի ընթացքում 10 մարդ զոհվեց և ավելի քան 200-ը վիրավորվեցին, այդ թվում՝ ոստիկաններ: Արտակարգ դրությունը հանվեց 20 օր անց:

Պարզ փաստ է՝ Հայաստանի Սահմանադրական դատարանն ունի բացառիկ իրավասություն՝ հաստատել նախագահի հրամանագրի սահմանադրականությունը: Պարոն Փաշինյանի քննիչը խախտել է օրինականության սկզբունքը՝ նկատի ունենալով, որ նա իրավասու է իրականացնել գործողություններ, որոնք օրինականաորեն լիազորված են:

Հայաստանի խորհրդարանը միաձայն հայտարարեց, որ հրամանագիրը բավարում է օրինականության, անհրաժեշտության և համաչափության պահանջները: Արտակարգ միջոցառումները համապատասխանում էին Հայաստանի՝ միջազգային իրավունքով ստանձնաձ պարտավորություններին, մասնավորապես՝ Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 14-րդ հոդվածին, ՄԱԿ-ի կանոնագրքին՝ իրավապահ մարմինների աշխատակիցների վարքի վերաբերյալ, իրավապահ մարմինների կողմից ուժերի և հրազենի օգտագործման վերաբերյալ ՄԱԿ հիմնարար սկզբունքներին և արտակարգ իրավիճակում մարդու Փարիզյան իրավունքների կանոնների նվազագույն չափանիշներին:

Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանում Human Rights Watch- ի վերլուծաբան Անահիտ Չիլինգարյանն ասել է. «Քանի նոր կառավարությունը նոր օրակարգ է ձևավորում Երևանում, ժամանակն է քննարկել քաղաքականապես զգայուն փորձություններում նախաքննական կալանքի չափից ավելի օգտագործումը: Մի քայլ, որ դատավորները կարող են անմիջապես անել, նախաքննական կալանքի դադարեցումն է: Նրանք նաև պետք է ապահովեն, որ այդ մեղադրանքները հիմնված լինեն համոզիչ փաստերի վրա, չափազանցված չլինեն, նպատակ չունենան լռեցնել մյուսներին կամ նպատակ չհետապնդեն հաշիվներ կարգավորել այն մարդկանց հետ, որոնց ուղերձների հետ իշխանությունը համաձայն չէ: Քաղաքական դրդապատճառներով քրեական հետապնդման խնդրի լուծումը կլինի շատ բարդ, բայց շատ կարևոր Հայաստանի քրեական արդարադատության հանդեպ հավատի վերականգնման համար »:

Լոնդոնում գտնվող Chatham House- ի գիտաշխատող Լոուրենս Բրոերսը ևս կարծիք է արտահայտել իրավիճակի մասին՝ ասելով, որ կասկածելի է՝ արդյո՞ք Հայաստանի դատական համակարգը կկարողանա Քոչարյանին առաջարկել «վստահելի իրավական գործընթաց»:

Խնդիրն այն է, որ Հայաստանի արդարադատության ոլորտը հազիվ թե հասցրել է բարեփոխվել և վտանգը նրանում է, որ բարձրագույն չափանիշների ապահովման ցանկացած ձախողում կարող է գործընթացն ավելի շատ դարձնել« հաղթողի արդարություն», քան իր անցյալի հետ հաշտվող հասարակության ... Ճիշտ կլինի, որ Փաշինյանն ուսումնասիրի հարևան Վրաստանի դասերը, ուր Միացյալ ազգային շարժման և Վրացական երազանքի վարչակազմերը արատավորեցին իրենց ավելի լայն օրակարգը՝ կասկածելի օրինականությամբ քաղաքական բարեփոխումների համար՝ ուղղված հակառակորդների և մրցակիցների դեմ .... Սա կարող է երկարաժամկետ հեռանկարում սպառնալ Փաշինյանին:

Նախկին նախագահի կալանավորումը և հետապնդումը սառցաբեկորի միայն վերին մասն է: Հայաստանի նոր կառավարիչները փորձում են չարաշահել կոռուպցիայի դեմ պայքարի իրենց փորձված և ճիշտ «վախեցնող քայլերը» ՝ հին քաղաքական հաշիվները փակելու և քաղաքական հետևորդներին հետևելու համար:

Պարոն Փաշինյանը խոստացել է ժամանակավոր ղեկավար պաշտոն զբաղեցնել, բայց չկա ընտրական օրենք և ընտրությունների նշանակված օր: Միևնույն ժամանակ, պարոն Փաշինյանը և նրա մարդիկ զբաղված են իշխանության զանգվածային զավթմամբ, ինչի պայմաններում Հայաստանում կարող են ոչնչացվել ժողովրդավարության մնացորդները:

Եթե Հայաստանը լուրջ է վերաբերում իր՝ արևմտամետ քաղաքականության իրականացմանը՝ ներառյալ եվրոպական ինտեգրացիային, ապա այն պետք է հետևի միջազգային իրավական և մարդու իրավունքների նորմերին, այդ թվում՝ հարգի Եվրոպայի խորհրդի 2008թ. որոշումները, որոնք հաստատել են 2008թ․ընտրությունների արդյունքները։

Ամերիկան ​​շատ հետաքրքրված է Եվրոպայի թույլ տեղն հանդիսացող Կովկասի տարածաշրջանի կայունությամբ, որն իսլամական ահաբեկության օջախն էր: Հայաստանում իրավունքի գերակայություն ապահովումն առաջնային է՝ այս կայունության ապահովման համար: Մարդու իրավունքների և իրավական նորմերի խախտումները կարող են համակարգային կերպով ապակառուցողական լինել երկրի համար, ինչն էլ պարոն Քոչարյանի դեպքն է:

Չնայած հասկանալի է, որ պարոն Փաշինյանը քաղաքական նորեկ է, նա պետք է չհատի որոշ կարմիր գծեր՝ ներառյալ վենդետտայի մեջ ներգրավվելը և Հայաստանում փխրուն ու թույլ օրենքի գերակայության ոչնչացումը:

Բոլորը գիտեն, որ Քոչարյանը նմանատիպ մեղադրանքներ է ներկայացրել ընդդեմ Փաշինյանի՝ իր իշխանության ժամանակ: Նույն անօրինականությունների իրականացումը երկարաժամկետ հեռանկարում միայն կվնասի Փաշինյանին»: