Ադրբեջանը օկուպացիայի տակ է պահում Հայաստանի տարածքները․ Ջոն Ուիթինգդեյլ

Միացյալ Թագավորության խորհրդարանի պատգամավոր, Պահպանողական կուսակցության ներկայացուցիչ Ջոն Ուիթինգդեյլն անդրադարձել է Ադրբեջանի իրականացրած էթնիկ զտման հետևանքով Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստանում հաստատված անձանց հրատապ խնդիրներին։ 

Բրիտանացի պատգամավորն անդրադարձել է նաև Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև խաղաղության հնարավորությանը՝ նշելով, որ այդ առումով իրավիճակը փխրուն է, քանի որ Հայաստանում մտահոգություններ կան, որ Ադրբեջանը տարածքային նկրտումներ ունի։ Նա շեշտել է, որ Հայաստան կատարած այցի ժամանակ իրեն տարածք են ցույց տվել, որն ակնհայտորեն Հայաստանի տարածքն է, սակայն գտնվում է Ադրբեջանի օկուպացիայի տակ։

Պատգամավորն այդ մասին խոսել է Միացյալ Թագավորության խորհրդարանում «Լեռնային Ղարաբաղի փախստականներին միջազգային աջակցություն» խորագրով քննարկման ժամանակ։

«Հայաստան այցի ժամանակ չափազանց հուզիչ հանդիպումներ ենք ունեցել Լեռնային Ղարաբաղից փախստականների հետ: Անկախ իրավունքներից ու սխալներից, առաջին ձեռքից լսել նրանց տառապանքների մասին հաղորդումները շատ զգացմունքային փորձառություն էր, հատկապես որոշ դրվագներ այն մասին, թե ինչպես, առանց որևէ ծանուցման, նրանց քարշ տվեցին իրենց տներից և ստիպեցին քայլել դեպի Հայաստան, որը տևեց մի քանի օր։ Ճամփորդողներից ոչ բոլորն են հասել Հայաստան, ոմանք մահացել են ճանապարհին։ Ես հարգանքի տուրք եմ մատուցում Ջերմուկում մեր հանդիպած մարդկանց, մասնավորապես մարզպետին և քաղաքապետին, այն բանի համար, թե ինչպես է Ջերմուկը բացել իր դռները և ընդունել փախստականներին: Նրանք շարունակում են աջակցել նրանց։ Այնուամենայնիվ, 100,000 մարդ Լեռնային Ղարաբաղից տեղափոխվել է Հայաստան, և դա հսկայական ճնշում է գործադրել, ուստի ես բացարձակապես հավանություն եմ տալիս նրանց աջակցելու կոչերին»,- հայտարարել է նա:

Նա հավելել է, որ Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակը տասնամյակներ շարունակ եղել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հակամարտությունների և լարվածության պատճառ, թեև այժմ, կարծես թե, կա հակամարտության կարգավորման հնարավորություն: «Մենք պատիվ ունեցանք հանդիպելու վարչապետ Փաշինյանի հետ, ով մեզ հայտնեց խաղաղության հասնելու իր ցանկությունը և խաղաղության հասնելու իր առաջ քաշած ծրագիրը։ Այս պահին Հայաստանի վարչապետի կողմից մշակվող ծրագրի ամենաուշագրավներից մեկն այն է, որ այն չի պարունակում տարածքային հավակնություններ։ Դա եղել է որոշ քննադատության առարկա, ինչպես մենք լսեցինք Երևանի ընդդիմության անդամներից, բայց դա տեղի ունեցածի իրատեսական ճանաչում է և այժմ խաղաղ կարգավորման հասնելու փորձ»,- ասել է բրիտանացի պատգամավորը:

Նա խոսել է նաև Հարավային Կովկասում տարածաշրջանային կոմունիկացիաների ապաշրջափակման մասին՝ շեշտելով, որ հասկանալի է Հայաստանի դիրքորոշումն այն մասին, որ Հայաստանի տարածքով անցնող ճանապարհները պետք է լինեն իր վերահսկողության տակ։

«Այնուամենայնիվ, չնայած խաղաղ կարգավորումը ձեռք բերելու ակնհայտ հնարավորությանը, որը մենք բազմիցս լսել ենք հայերից, որ ցանկանում են դա անել, վերջին մի քանի ժամվա ընթացքում վարչապետը հայտարարություն է տարածել, որում ասվում է, որ Հայաստանը կարող է պատերազմի մեջ լինել մինչև տարեվերջ, քանի որ հայերը կարծում են, որ Ադրբեջանը շարունակում է տարածքային հավակնություններ ունենալ Հայաստանի նկատմամբ: Այնպես որ, շատ փխրուն իրավիճակ է»,- հայտարարել է Ուիթինգդեյլը։

Նա հավելել է, որ որպես Մեծ Բրիտանիայի պատվիրակության ղեկավար Վիեննայում հանդիպել է Եվրոպայի անվտանգության և համագործակցության կազմակերպությունում Ադրբեջանի պատվիրակության անդամներին:

«Նրանք բացարձակապես հաստատակամ են, որ Հայաստանի նկատմամբ ագրեսիվ մտադրություն չունեն, և դա Հայաստանի կողմից իրականացվող քարոզչություն է։ Այնուամենայնիվ, նույնիսկ այն ժամանակ, երբ մենք Հայաստանում էինք, սահմանի շուրջ շարունակվող հակամարտության ընթացքում չորս հայ զինվոր էր զոհվել։ Մեզ տարան նաև տեսնելու տարածք, որն անկասկած Հայաստանն է, բայց դեռ օկուպացված է Ադրբեջանի կողմից։ Կան որոշ լուրջ խնդիրներ, որոնք պետք է լուծվեն, բայց հաշվի առնելով կարգավորմանը հասնելու պատրաստակամության արտահայտությունները, որոնք արվում են երկու կողմից, այժմ ամեն ինչի հնարավորություն է, որը մենք կարող ենք անել, որպեսզի հեշտացնենք դա, քանի որ վտանգված են ավելի լայն ռազմավարական խնդիրներ»,- նշել է նա: