«Կարճ ասած»․ 5-րդ շարասյունը․ փաստեր, որոնցից խուսափել չի լինի

Արցախում ու Հայաստանում հնարավոր է նոր պատերազմ, դա արձանագրել է Հայաստանի իշխանությունը։ Նրան, իհարկե, ամենից շատ ոչ թե պատերազմն է անհանգստացնում, այլ այն, որ կարողանա այդ պատերազմը տեղափոխել իր մեղավորության շրջանակից դուրս։ Որովհետև Փաշինյանի իշխանությունը ո՛չ Հայաստանը պահելու հնարավորություն, իսկ իմ կարծիքով` ցանկությունը ունի, ո՛չ Արցախը պահելու հնարավորություն ու ցանկություն։ Հավես էլ չունի։ Ռուսաստան, ասում է, կարողանում ես՝ Արցախը պահի, չէ՝ դու գիտես, ինչ ուզում ես՝ արա, որովհետև դու ու Ադրբեջանն եք որոշողը։ Մենակ իմացեք, որ մի բան եղավ` դուք եք մեղավոր, սկզբից եմ ասել, ես կապ չունեմ։ Նոր պատերազմի մեղավոր արդեն գտել են՝ Ռուսաստանը և բանակում 5-րդ շարասյունը։ Ի միջի այլոց, այս վերջիններն են նաև 44-օրյայի մեղավորները, այդպես է հայտարարում իշխանությունը, ուղղակի և անուղակի։

Հայաստանում, սովորաբար, ամենակարևոր թեմաներն անգամ ապրում են երկու-երեք օր, ոչ ավելի, բայց Փաշինյանի վերջին ասուլիսում մտքերից մեկը մի քանի օր է՝ քննարկման թեմա է՝ պատերազմը պարտվեցինք, որովհետև բանակում կար 5-րդ շարասյուն։ Չունի տվյալներ, չունի ապացույցներ, չկա դատարանի վճիռ, անգամ չի կոնկրետացնում թե ում նկատի ունի այդ ամորֆ արտահայտության մեջ, բայց հայտարարում է։ Իր պարագայում առաջին դեպքը չէ։ Պաշտպանության նախարարին հարց ես տալիս, ասում է՝ ես չեմ տիրապետում 5-րդ շարասյան մասին տեղեկությունների։ Հետո որպեսզի լրիվ անտեղյակի տպավորություն չթողնի, սկսում է փիլիսոփայել, թե՝ 5-րդ շարասյուն են նաև նրանք, ովքեր խոսում են սահմանին թշնամու զորքի կուտակումից։ Օրերս հրապարակվեց տեսանյութ, լուսանկարներ, թե ինչպես է թշնամին Հայաստանի ու Արցախի հետ իր սահմաններին զորքեր, ծանր տեխնիկա կուտակել, Տավուշի, գեղարքունիքի, Վայոց ձորի երկայնքով, Արցախում կուտակումներ են, չխոսե՞նք այդ մասին, բա ի՞նչ անենք, ձեր նման անհոգ ապրենք, հետո էլ պատերազմի ժամանակ արծրունհովհաննիսյանականություն անեք, թե հաղթում ե՞նք։

Քաղաքացին ասում է բա ո՞նց հաղթեինք, եթե կար 5-րդ շարասյուն․ հարցնում եմ՝ 5-րդ շարասյունն ի՞նչ է, մտածում-մտածում, ասում է՝ դե թուրքերը։ Այսինքն, թազա մի բան մտցրեցին խեղճ մարդկանց գլուխը, նրանք էլ կրկնում են՝ առանց պատկերացնելու։ Ի՞նչ է 5-րդ շարասյունը, 5-րդ շարասյունը այն է, որը վճռական պահի հարվածում է թիկունքից, տարածում քաոս, շփոթություն, սաբոտաժ, դիվերսիա և այլն, երբ մյուս շարասյունները կռվում են։ Այդ ձևակերպումը անում են բոլոր ոլորտներում, ի դեպ, թեև սկսել է պատերազմից ու բանակից։ Օրինակ Հայաստանում այսօր քաղաքական կյանքում էլ գործում է 5-րդ շարասյուն․ խոսքս Նիկոլ Փաշինյանին սեղանակից քաղաքական ուժերի մասին չէ, թեև նրանք էլ մի բարի պտուղը չեն, ոչ էլ Սասնա ծռերի մասին է, չնայած նրանք էլ, իմ պատկերացմամբ,  վտանգավոր խաղ են խաղում պետության համար։ Շատերը, հաշվի առնելով Նիկոլ Փաշինյանի և թիմի գործունեությունը, ասում են, որ նրանք 5-րդ շարասյուն էին մինչև 2018 թվականը ընդիմության մեջ, դրանից հետո՝ որպես իշխանություն, որովհետև էդ բանսարկությունը, շփոթություն տարածելը, երկրին թիկունքից հարվածելը այն է, ինչ անում են հենց նրանք այժմ և սրանից առաջ։

ՔՊ-ականները սկսել են ինչ-որ կոչեր՝ էդ 5-րդ շարասյունը պետք գլխատել, էս անել, էն անել։ Շատ լավ կոչեր են, բայց զարմանալի է, որ դա ասում է իշխանությունը։ Եթե 5 տարի երկիրը ղեկավարողը ասում է՝ բանակում կա 5-րդ շարասյուն, ուրեմն սա իր անգործունակության ապացույցն է։ Բա դու ի՞նչ էիր անում, որ էդ շարասյունը չլիներ․ կազմաքանդեիր, վերացնեիր։ Եթե բանակում կա 5-րդ շարասյուն, ուրեմն դրա մեղավորը իշխանությունն է։ Եթե լինելով պետության ղեկավար, էդ շարասյունը չես վերացրել, ուրեմն դու էլ հենց ներմուծել ես դրանց, կամ աչք ես փակել։ Նախկինում Հայաստանը 2 պատերազմ է անցել, ե՞րբ է հայտարարել 5-րդ շարասյան մասին, չենք էլ լսել տենց բանի մասին․ քո ասելով՝ ուրեմն քո ժամանակ է եղել, ուրեմն դու ես բերել։ Բա էն որ մեր տղերքը կոտորվում էին, դուք հայտարարում էիք հաղթում ենք, շանսատակ ենք անում թշնամուն, բայց սուտ էր, դա պատահմամբ 5-րդ շարասյան գործը չէ՞ր։

Բայց եկեք հասկանանք, արդյո՞ք այն, ինչ հիմա անում են Նիկոլ Փաշինյանենք, 5-րդ շարասյան տրամաբանության մեջ չէ։ Սահմանի երկայնքով թշնամու կուտակում է, Հայաստանի ղեկավարությունը չի խոսում այդ մասին, իրանական աղբյուրներն են ֆոտոներով, վիդեոներով ցույց տալիս, որ ուշքի եկեք, Փաշինյանն ինքը խոսում է պատերազմի ռեալ հավանականության մասին։ Բայց դրա հետ մեկտեղ, փոխանակ միավորիչ գործունեություն ծավալի, դարձյալ կասկածներ է մտցնում մարդկանց մեջ, խուճապ է առաջացնում, ասում է ժողովուրդ, հնարավոր է պատերազմ, Հայաստանից ՀԱՊԿ-ն դուրս է գալիս, ռուսները չեն օգնում, բանակում էլ կա 5-րդ շարասյուն․ բա էլ խուճապը ո՞նց է լինում։ Եթե անգամ կա էդ շարասյունը, բացահայտումները անում են ժողովրդից թաքուն, պատժում են, հետո, երբ վտանգն անցած է լինում, այդ մասին ասում են կամ չեն ասում, ոչ թե երկու հոգու բռնում եք ու առանց մեղադրանքը հաստատվելու հայտարարում ազգի դավաճան, դու էլ անմեղության կանխավարկածը խախտելով աջ ու ձախ խոսում ես այս մասին։

Խնդրում եմ, մտածեք, 5-րդ շարասյունը չէ՞ր պատերազմից առաջ գործ սարքում գեներալների գլխին, 5-րդ շարասյունը չէ՞ր արգելում պատերազմով անցած գեներալ-գնդապետներին մասնակցել երկրի պաշտպանությանը պատերազմի ժամանակ կամ հենց պատերազմ ղեկավարել, 5-րդ շարասյունը չէ՞ր կասկածելի անձանց ուղարկում բունկերից ու շտաբից պատերազմ կառավարելու։ Սահմանին զոհեր ունեինք, պաշտանության նախարարը գնում էր կողքի գեղերը նախընտրական բուկլետներ էր բաժանում, թշնամին առաջ էր գալիս, Նիկոլը ՔՊ վարչության նիստ էր անում ու քննարկում էր կուսակցության ներքին ընտրությունների հարցերը։ Էլի հարցնեմ, պատահմամբ, դա չէ՞ր էդ 5-րդ շարասյունը։ Կամ, ո՞վ կալանավորեց գեներալ Գրիգորի Խաչատուրովին, նոր պատերազմից առաջ, Իրանական կայքերը ցույց են տալիս, թե ոնց է Հայաստանի սահմանին թշնամու զինտեխնիկան հիմա կուտակվում, պաշտպանության նախարարը ոչ թե պաշտպանվելու մասին է խոսում, այլ ասում է՝ ժողովուրդ, մենք գնում ենք խաղաղության պայմանագրի ճանապարհով ու գնում է ֆուտբոլ նայելու, պատահմամբ 5-րդ շարասյուն չէ՞։ Ձեզ մի կողմ եք թողել, հակառակորդ եք ման գալի՞ս։ Արդյո՞ք Հայաստանում ձեզ իշխանության բերելը հենց 5-րդ շարասյան գործը չէր։

Կարճ ասած՝ այս տեսակ խոսակցությունները, արհեստական օրակարգերը դեռ երկար են մեզ հրամցնելու այս իշխանությունները, որովհետև նրանք պատրաստ չեն պատասխանատու լինել իրենց արածի ու չարածի համար, մշտապես գցելու են սրա-նրա գրպանը։ Ի սկզբանե դա նախկիններն էին, հետո ինչ-որ պետապարատում սաբոտաժ անողների մասին էին խոսում, հետո էլի նախկիններ, հետո դավաճաններ, քաոս տարածողներ, ընդդիմությունը, տարբեր իրավիճակներում էր իրենց խանգարում, որ մի լավ բան անեին, հետո ռուսները, գրեթե բոլոր հարևանները, հիմա էլ՝ 5-րդ շարասյուն։ Մեկ անգամ էլ հարցս տամ, իսկ կարողա՞, եթե այդպիսին կա, հենց դուք եք այդ 5-րդը, որովհետև առաջին 4-ին ոնցոր չեք էլ մասնակցում։

Սևակ Հակոբյան