Կարմիր խաչի կողմից դիերի ու ռազմագերիների փոխանկման գործընթաց սկսված չէ

Կարմիր խաչի կողմից դիերի ու ռազմագերիների փոխանկման գործընթացն սկսված չէ, քանի որ իրավիճակը չի կայունանում, խախտվել է  հումանիտար հրադադարի շուրջ կողմերի պայմանավորվածությունը և հումանիտար առաքելությունն իրականացնելու նախադրյալներ այս դեռևս չկան: Այս մասին Yerevan.Today-ին հայտնեցին Կարմիր խաչի Հայաստանյան գրասենյակից՝ պարզաբանելով, որ այսպիսի պայմաններում իրենց աշխատակիցների անվտանգությունը սպառնալիքի տակ է, երկկողմ ռազմական գործողությունների ու խաղաղ բնակիչնեիրին թիրախավորելու մասին պաշտոնական տեղեկատվություն է տարածվում։

Նկատենք, հոկտեմբերի 9-ին Մոսկվայում ձեռք բերված հումանիտար հրադադարի պայմանավորվածությունի կարճ ժամանակ անց Ադրբեջանը սկսել է դիվերսիոն խմբերով ներխուժել Արցախի բնակավայրեր, ահագնացել են հրետանակոծությունները սահմանին ու մայրաքաղաք Ստեփանակերտի ուղղությամբ: Կնշանակի՝ Կարմիր խաչի առաքելությունն անուղղակիորեն  հետաձվում է անորոշ ժամկետով, ու թերևս այնքան ժամանակ, քանի դեռ   հրադադարի շուրջ պայմանավորվածությունը չի կատարվում, իսկ միջազգային ճնշումներն, ինչպես հակառակորդի վարքագիծն է ցույց տալիս, անզոր են, համենայն դեպս՝ մինչ այժմ:

Կարմիր Խաչի վերջին 4-5 օրվա բանակցությունների արդյունքների մասին պարզաբաներ է ներկայացնում Կարմիր Խաչի հայաստանյան գրասենյակի հասարակայնության հետ կապի պատասխանատու Զառա Ամատունին:

Այդուհանդերձ, ի՞նչ արդյունքներ է գրանցել այս օրերին Կարմիր Խաչի կոմիտեն՝ կողմերի հետ կոմունիկացիոն աշխատանքների արդյունքում և ի՞նչ նախադրյալներ է տեսնում իր առաքելությունն սկսելու ժամկետների առումով:

Իրականում իշխանությունների և ներգրավված կողմերի իշխանությունների հետ Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտեն գտնվում է տևական ու անընդհատ քննարկումների մեջ, և օրակարգում աշխատանքների իրականացման ձևաչափն ու հնարավորություններն են: Բայց մի բան ընդգծեմ,  քանի որ մեր կազմակերպությունը քաղաքական մարմին չէ և ի սկզբանե ներգրավված չի եղել բանակցություններում, իսկ իր դերակատարումը միմիայն մարդասիրական է, նշանակում է, որ գործնականում հիմնական կազմակերպչական անելիքները, թե երբ, ինչպես դիերի ու ռազմագերիների փոխանակում իրականացնել, կողմերի ձեռքերում է և ոչ թե Կարմիր խաչի կոմիտեի որոշման տիրույթում: Մեր անելիքն այս առումով զուտ տեխնիական բնույթ է կրում՝ աջակցություն տրամադրել կողմերին և հատկապես զոհվածների աճյունների նույնականացումը իրականացնելու տեխնիկական աշխատանքներում, որպեսզի կողմերը կարողանան փոխանակել և դիերը հասցնել ընտանիքներին՝ իրենց  զոհված զավակներին արժանապատվորեն հուղարկավորելու համար․ սա շատ կարևոր ու հումնաիտար առաքելություն է:

Մեզ համար հիմնական նախադրյալները՝ աշխատանքների մեկնարկի համար, հումանիտար հրադադարի ամբողջական պահպանումն է՝ գործողության  սկզբից մինչև դրա ավարտը անվերապահորեն, որովհետև տեղում գտնվող աշխատանքային թիմերի համար պետք է անվտանգության բացարձակ  երաշխիքներ տրվեն, սա հստակ պայման է: Մինչդեռ հրադադարի պայմանավորվածության պայմաններում, ցավոք, ամեն օր մենք տեսնում ենք երկկողմ պաշտոնական հաղորդագրություններ՝ բնակավայրերի, խաղաղ բնակչությանը թիրախավորումների, ռազմական ակտիվ գործողությունների մասին: Այս պայմաններում բնականաբար դժվար է պատկերացնել մարդասիրական առաքելության կատարումը:

Փորձենք որոշակիացնել հարցը՝ հատկապես ադրբեջանական կողմի հետ բանակացություններում արդյո՞ք հնչում են կրակի դադարեցման խոստումներ և երաշխիքներ՝ ձեր գործառույթի լիարժեք իրականացումն ապահովելու համար:

Մեր կոմիտեի աշխատանքը թափանցիկ լինելով հանդերձ, նաև խիստ կոնֆիդենցիալ է, ուստի երկկողմ կոնֆիդենցիալ քննարկումների կամ պայմանավորվածությունների արդյունքները ես չեմ կարող հրապարակայնացնել: Բացի այդ, որևէ կողմի հետ քննարկումներում տարված աշխատանքի կամ առաջնթացի մասին կարծիք հայտնել չենք կարող, քանի որ մեր կառույցը չեզոք է, կողմերին գնահատականներ տալ ևս չենք կարող:

Իսկ երկու կողմերից փոխանցվե՞լ են Կարմիր Խաչին տվյալներ՝ հնարավոր ռազմագերիների թվի ու զոհերի քանակի վերաբերյալ, դուք այս տեղեկատվությանը տիրապետու՞մ եք:

Նման տվյալներ չեմ կարող ասել, սա ևս կոնֆիդենցիալ է և անկախ հանգամանքից՝  տիրապետո՞ւմ ենք, կունանա՞նք այդ տվ յալները, թե ոչ, դա հրապարակման ենթակա չէ:

Քանի որ նշեցի՝ գործողությունների հիմնական ծավալը կողմերի քննարկումների տիրությում որոշելիք հարց է, հետևապես իրենք են որոշում ֆորմատը, որով մեր միջնորդությամբ կաշխատենք եռակողմ՝ ընթացակարգն ու պայմանները համաձայնեցնելով կողմերի հետ:

Ես մեր կազմակերպության անունից մեծ հույս եմ հայտնում, որ առաջիկայում կստեղծվեն պայմաններ՝ մեր առաքելությունն ի վերջո կատարելու համար, սա շատ լուրջ գործողություն է, և պետք է հիշենք, որ կողմերն ունեն միջազգային մարդասիրական պարտավորություններ՝ ընտանիքներին իրենց սիրելիների աճյունները փոխանցելու հարցում,  նրանք արժանիորեն պիտի հանձնվեն հողին, այս իիավիճակը շատ լուրջ մարտահրավեր է բոլոր կողմերին:

Սյուզի Բադոյան