Սա կոր­ծա­նա­րար ուղի է․ այս­պես շա­րու­նա­կել հնա­րա­վոր չէ․ փաստաբան․ «Փաստ»

«Փաստ»-ը գրում է․ Այսօր ունենք մի իրավիճակ, երբ հասարակության մի հատված մի քանի օրով կարող է դառնալ սահմանադրագետ, իրավաբան ու փաստաբան: Գրեթե նույն տրամաբանությունն է, երբ սահմանային լարվածության ժամանակ Հայաստանում ռազմական փորձագետների կտրուկ աճ է գրանցվում:

Փաստաբան Լուսինե Սահակյանն այս միտումը նախ ազգային առանձնահատկության հետ է կապում:

«Մարդիկ չեն զբաղվում այն գործով, որով պետք է զբաղվեն և չեն խոսում նրանից, ինչից հասկանում են: Եվ այս դեպքում, իհարկե, շատ լուրջ խնդիրներ են ի հայտ գալիս: Իսկ վերջին ժամանակահատվածում խնդիրն ավելի սուր է, որովհետև, չգիտես ինչու, մարդկանց իրականում թվաց, որ իրենք փոփոխությունների հեղինակ են և կարող են քննարկել ամեն ինչ, այդ թվում՝ այն, ինչից գաղափար չունեն»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասաց Լ. Սահակյանը՝ նկատելով, որ իրավիճակից բխող խնդիրներն ավելի սուր ու ակնհայտ են դառնում, հատկապես, երբ խոսքը վերաբերում է կոնկրետ գործի:

«Կարծիքներ՝ մի ծայրահեղությունից՝ մյուս ծայրահեղություն: Դրանք արտահայտում են մարդիկ, որոնք ընդհանրապես նշված թեմայի հետ որևէ առնչություն չունեն:

Նրանք նույնիսկ ընտանեկան մակարդակում չեն կարող այդ հարցը քննարկել, բայց իրավաբանության հետ աղերս չունեցող կարծիքներ արտահայտելով՝ նրանք հասարակական դաշտում կարծիք են ստեղծում: 

Ունենք իրավիճակ, երբ, այսպես ասած, հասարակական ճնշումը արդեն իսկ ազդեցություն է ունենում գործընթացների վրա, թեպետ այդ հասարակական ճնշումը շատ դեպքերում չի բխում օրենքներից: Որքան ավելի շատ ձգվի այս իրավիճակը, շատ ավելի լուրջ հետևանքների է հանգեցնելու»,-ասաց նա՝ ընդգծելով, որ այս իրավիճակին նպաստել է նաև իշխանությունը:

«Երբ պետք է կոնկրետ գործերով որոշումներ հրապարակվեին, իրենք դատարանի առաջ ցույցեր նախաձեռնելու մասին հայտարարեցին, որովհետև, կարծես թե, այնպիսի որոշում էր լինելու, որը չէր բավարարում նրանց: Իրավիճակը հասավ նրան, որ գործադիրը մտավ դատական իշխանության գործերի մեջ: Արդեն սկսեցին ուղիղ ճնշումներ գործադրել:

Ճնշումներն իրականացվել են հենց այն փուլերում, երբ իշխանությունների համար ոչ հաճո որոշումներ են կայացվել»,-նշեց նա՝ հավելելով, որ մի շարք դատավորների թիրախավորելուց հետո հիմա էլ թիրախում ՍԴ դատավորներն են:

«Իսկ ի՞նչ է կատարվում դատարաններում: Բացառիկ ցինիկ իրավիճակներ, երբ հասկանում ես, որ մարդիկ ուղղակի ճնշում գործադրելու համար են եկել, որ իրենց համար հաճո որոշումներ լինեն:

Սա անթույլատրելի է: Ցանկացած դեպքում գործադիր մարմինն իրավունք չունի միջամտելու դատական իշխանության գործերին: Եվ հիմա, փաստորեն, սկսվել են ուղիղ հարձակումներ թե՛ ֆեյքերի, թե՛ տարբեր անձանց կողմից:

Այդ իրավիճակն արդեն տեղափոխվում է դատարանի դահլիճ ու դատարանից դուրս, ինչը ևս անթույլատրելի է: Սա շատ լուրջ հետևանքներ է ունենալու երկրի համար, պարզապես պետք է կանգ առնել, որովհետև այսպես շարունակել հնարավոր չէ:

Յուրաքանչյուրը պետք է հասկանա, որ իր գործով պետք է զբաղվի»,ընդգծեց Լ. Սահակյանը՝ միաժամանակ սպասելի համարելով նկարագրվածը:

«Ունենք նման իրավիճակ, որովհետև պաշտոնների նշանակվեցին տվյալ ոլորտի հետ որևէ առնչություն չունեցող մարդիկ: Իսկ մյուսները, որոնք իրենց պատկերացմամբ հեղափոխություն են արել, կարծում են, որ եթե այդ մարդը կարողանում է պաշտոն ունենալ, ինքն էլ կարող է առնվազն իր կարծիքն արտահայտել:

Իհարկե, կարծիք հայտնելը լավ բան է, բայց պետք է խոսել այն թեմաներից, որին քիչ թե շատ տիրապետում են: Բայց հիմա քննարկում են հարցեր, որոնց մասին անգամ իրենց հարգող իրավաբանները կխուսափեն խոսել՝ հաշվի առնելով, որ կան նեղ մասնագիտական ուղղություններ:

Բայց անձինք, որոնք անգամ նման կրթություն չունեն, խոսում են նեղ մասնագիտական հարցերի մասին ու, իրենց պատկերացմամբ, լուրջ եզրակացություն տալիս՝ ձևավորելով հասարակական կարծիք:

Մարդիկ անգամ որոշումները չհրապարակած՝ քննարկում են այդ որոշումները: Մասնագետներ կան, որոնք քննարկում են որոշում՝ ընդհանրապես չտեսնելով այն:

Հարց է ծագում՝ ինչպե՞ս կարող են իրենց մասնագետ համարել, երբ դեռ չհրապարակված որոշում են քննարկում, ընդ որում՝ ընդհանրապես թեմայից դուրս են գալիս:

Առավել ևս, երբ որոշումը չկա, բայց որոշման օրինականության հարց են քննարկում, իսկ մինչև որոշումները հրապարակելը ասում, որ այլ մարմինները կարող են չկատարել դրանք:

Ընդհանրապես, ես ուզում եմ հասկանալ՝ մենք ո՞ւր ենք գնում, արդյո՞ք հասկանում ենք հետևանքները, որոնք արդեն կան և դեռ առաջանալու են:

Սթափվելու ժամանակն է, թեպետ շատ վաղուց է եկել այդ ժամանակը: Մենք արդեն անցել ենք սահմանը»,-շեշտեց մեր զրուցակիցը:

Լուսինե Սահակյանի խոսքով, խնդիրը լուրջ է, քան պարզապես մեկ որոշման օրինականության կամ անօրինականության վերաբերյալ քննարկումներն են. «Անկախ նրանից, թե մեզ դատարանի որոշումը դուր կգա, թե ոչ, մենք պետք է հասկանանք, որ Հայաստանն այլևս խոցելի իրավիճակում է:

Այստեղ որոշման օրինականության և անօրինականության հարցը չէ, այլ այն, որ գործադիր մարմինն ուղղակի ցանկանում է իր կամքը թելադրել դատական իշխանությանը, ինչն անում է կոպիտ ձևերով, արդեն ապօրինի հետապնդումներ իրականացնելով»:

Նշված իրավիճակին զուգահեռ՝ իշխանության ներկայացուցիչները շարունակում են խոսել դատական բարեփոխումների, դատարաններն անկախ դարձնելու ցանկության մասին, հրապարակվում են նախագծեր: 

Զուգորդելով երկու իրավիճակները՝ Լուսինե Սահակյանը շեշտեց, որ, այնուամենայնիվ, վերոնշյալ վտանգավոր իրավիճակից հետքայլ անելու միտում չի տեսնում:

«Հակառակը՝ տեսնում եմ, որ նույն ուղին է շարունակվում, իսկ մենք կործանարար ուղի ենք ընտրել: Այն, որ դատական համակարգը լուրջ բարեփոխումների անհրաժեշտություն ունի, տարիներ շարունակ ենք բարձրաձայնել:

Այդուհանդերձ, ինչն այսօր է նախաձեռնվում, այն չէ, ինչը պետք է կատարվեր. շատ հստակ է, որ այստեղ նպատակն այլ է, և այն անկախ դատական համակարգ ունենալը չէ:

Այսպես ասած, բարեփոխումների անունը կլինի նախագիծ, թե ռազմավարություն, այդ բոլոր նախաձեռնությունների միակ նպատակը դատական համակարգն ու անկախ դատավորներին ենթարկեցնելն է:

Փոխանակ գնային անկախ դատավորների քանակն ավելացնելու ուղղությամբ, որ ունենայինք անկախ դատական համակարգ և իր կարծիքն ունեցող դատավոր, հակառակն են անում:

Փորձում են ավելացնել այն դատավորների քանակը, որոնք միշտ ենթարկվող են եղել, պատվեր են կատարել:

Այդ դատավորները հիմա փառաբանվում են, իսկ անկախ դատավորները թիրախավորվել են:

Դատական համակարգը ենթարկեցնելն անթույլատրելի է: Մենք պետք է հասկանանք, որ եթե անկախ դատական համակարգ չունենանք, առաջ գնալ չենք կարող:

Բոլոր իշխանությունների օրոք է փորձ արվել ենթարկեցնել դատական համակարգը, և ենթարկեցրել են, բայց առնվազն մի քանի դատավորներ են եղել, որոնք պայքարել են, իսկ հիմա հենց այդ մի քանի դատավորներն են թիրախավորվել: 

Նախկին իշխանությունները գոնե ցուցադրաբար այդ դատավորներին պահում էին, նրանց դա ձեռք էր տալիս: Ցույց տալով այդ դատավորներին՝ կարող էին ասել՝ տեսե՛ք, մենք փորձում ենք անկախ դատական համակարգ ձևավորել:

Իսկ ներկա իշխանություններն անգամ այդ մի քանի դատավորներից են վախենում և այդ մի քանի դատավորներին ևս ցանկանում են ենթարկեցնել:

Այսպես ասած, բարեփոխումների հիմնական նպատակը դատական համակարգն ու բոլոր դատավորներին ծնկի բերելն է, բայց պետք է հասկանանք, որ սա կործանարար է»,-եզրափակեց Լ. Սահակյանը»։