«Կարճ ասած»․ «Ապագա»-ն մտավ Վարդենիսի զորամաս, էնտեղից դուրս եկավ՝ մտավ Մալաթիա, մինչ այդ Սուրմալու էր մտել

Մեր երկրում ամենաարագը տարածվում է գիտե՞ք ինչը, Նիկոլի խոստացած ապագան։ Սա միակ խոստումն է, որ կատարվում է, ընդ որում՝ շատ արագ։ Երեկ այդ ապագան մտավ Մալաթիայի տոնավաճառ, ու շուրջ 600 աշխատողներ ընդամենը մեկ շաբաթից մնալու է անգործ։ Բարեբախտաբար՝ նրանցից խլվեց միայն աշխատանքը, որովհետև ուղիղ մեկ շաբաթ առաջ այդ ապագան մտել էր Ազատ գյուղի մի քոսոտ խրճիթ, ու խլեց 15 կյանք։ Դրանից առաջ՝ օգոստոսի 14-ին, ապագան մտել էր Սուրմալու առևտրի կենտրոն ու 16 կյանք խլեց՝ բոլոր սերունդների ներկայացուցիչների՝ երեխա, հղի, նրա դեռ չծնված երեխան, միջին տարիքի անձինք, թոշակառուներ։ Սուրմալուից հետո այդ «ապագա կա»-ն սլացավ Ջերմուկ ու առնվազն 225 հոգու տարավ։ Չգիտենք հստակ թիվն ու անձանց, որովհետև, ըստ այդ ապագայի, զոհվածների անունները չեն հրապարակվում։ Ուղիղ երկու օր առաջ այդ «ապագան» ոլորաններով գնաց ու մտավ Պռոշյան համայնքի Գևորգ Չաուշի խճուղի 5 հասցե, որտեղ ՊՆ նախկին շենքում ապաստանած ընտանիքներ կան, ու փորձում են վտարել, շենքը վերցնել ձեռքից․ բայց՝ ոչ միանգամից․ նախ անջատել են հոսանքը, ջեռուցումը հետո նոր բնակարանները։ Արցախում էլ, ի դեպ, նույն ձեռագրով է հիմա մտել «ապագա»-ն, շրջափակեցին, հետո անջատեցին գազը, հետո լույսը, հողը վերցրել են, ուզում են տներն էլ վերցնեն, ապագա խոստացողն էլ ասում է՝ մենք այդտեղ անելիք չունենք, հեռվից կհետևենք, կդատապարտենք։ Նիկոլ Փաշինյանը օդում կախված լուրերից հասկացել է, որ ուզում են Արցախում գաղթ կազմակերպել։ Նիկոլի խոստացած ապագան, փաստացի, գալիս-վնասում է թե՛ նրանց, ովքեր բերել են, թե՛ նրանց, ովքեր մերժել են։ Թափով է գալիս։ Նիկոլն ինքն է ասում, որ թափով գնում ենք անդունդ, ինքն էլ գնացքավարն է։

Ովքե՞ր են ապրում ՊՆ նախկին շենքում, տեղահանվածներ, տնանկ ընտանիքներ, ծայրահեղ սոցիալական պայմաններում ապրող մարդիկ, եկել ու լքված շենքում ապրում են։ Ոնց մտածում եմ, չեմ կարողանում հասկանալ, թե էս մեր հարուստ կառավարությունը ինչ է ուզում էդ աղքատ ժողովրդից, որ հազիվ գոյատևում են։ Նրանք հպարտությամբ ասում են՝ Նիկոլի համար դրսերն ենք քնել հեղափոխության օրերին։ Նիկոլենց տրամաբանությունն էլ այն է՝ դե որ էդ ժամանակ քնել եք դրեսրը, հիմա էլ կքնեք, ի՞նչ ա եղել, ուրա՞խ չեք, որ Սերժին մերժիք։ Բայց ոչ, երբ որ Լենինի արձանի տարածքում քնում էին գլուխները բորդյուրին դրած, մտածում էին, թե հեսա Նիկոլը գալու է, օլիգարխներից վերցնի, բաժանի իրենց ու իրենց խրճիթը դառնա պալատ։ Իհարկե քոսոտ տները պալատներ սարքողներ եղան, բայց նրանք, որոնք ձեր ասֆալտին քնելու ժամանակ բեմից ելույթ էին ունենում։ Բա հո մոխրոտիկի բախտ բոլորդ չունեք․ էն որ Արայիկ Հարությունյանի բախտը բերեց ու դդումը դարձավ կառք, հո ձերն էլ չէր լինելու։ Իրենց թիմին մի այլ կերպ ապագան ժպտաց, փաստաբան կար, որ ոչ մեկ գործ չէր վստահում, որովհետև բոլորի միջնորդությունները, փաստաթղթերը ուշացնում էր, պռավալ էր տալիս, դարձավ ՍԴ դատավոր, ՍԴ դատավոր կա, որ օրվա կեսը փաստաբան ա աշխատում, ամուսնուն էլ իրեն շոֆեռ է նշանակել։ Իրենցից ոչինչ չներկայացնողները հիմա տեսնես ոնց են փոխվել մի հասարակ փողկապի օգնությամբ։

Սաղ մտածում են՝ Մալաթիայի տոնավաճաի աշխատողները ի՞նչ վատություն էին արել Նիկոլին։ Նախկինում ընտրությունների ժամանակ ամենաաշխույժը հենց էդ տոնավաճառում էր բուկլետ բաժանում, ու ծրագրում էլ չէր գրել, որ էն չագուչը խեղճ առևտրականների գլխին է գալու։ Առևտրականները մինչև երեկ իրեն քոմակ էին կանգնում․ երբ փողոցները փակում էին ահել-ջահել՝ գոռալով «առանց թուրքի Հայաստան», հենց Մալաթիայի աշխատողներն էին անիծում, ասում՝ ռադներդ քաշեք, թողեք խեղճ հարիֆը աշխատի։ Ձեր օգնությամբ, մնաց աշխատեց, դուրներդ եկա՞վ։ Ինչի՞ էիք դեմ «Առանց թուրքի Հայաստան» կարգախոսին․ որովհետև Թուրքիայից շորեր էիք բերում ծախում, գուցե դրա համար։ Հիմա էլ ասում են՝ այ ժողովուրդ ջան, մենք թուրքերի հետ հեսա ախպերություն ենք անում, իրենք կգան Երևան ու իրենց արտադրանքը իրենց ձեռքով կծախեն, իրենց միջնորդ առևտրականը, կպարզվի, պետք չէ։ Բա եթե առանց թուրքի Հայաստանին դեմ էիք, ուրեմն կողմ էիք հենց սրան։ Վաղը դա սպառնում է նաև գյուղացիներին, որովհետև էդ թուրքերը նաև գյուղապրանքով են գալու։ Հա չմոռանանք՝ յաթաղանն էլ են բերելու, չկասկածեք։ Էդ ապագան սա է։

Գիտե՞ք ինչքան հաճախ եմ լսում, թե՝ ով էլ գա մեկ է՝ ես իմ հողն եմ մշակելու, ես իմ առևտուրն եմ անելու, ես իմ թատրոնն եմ խաղալու։ Տեսա՞ք որ տենց չէ։ Ով էլ գա դու քո գործը չես կարողանալու անես, եթե այդ մարդը չի ուզում, որ դու գործ անես, ապրես առհասարակ։ Պաշտպանության նախարարի վատ աշխատանքի արդյունքում զինվորները քնեցին խրճիթում, զոհվեցին, ու տուժեց նաև Մալաթիայում շոր ծախողը, արդյունքում փակվում է իր խանութը։ Մի քիչ հետ որ գնանք, կտեսնենք, որ Սուրեն Պապիկյանից առաջ էլ վատ էին աշխատել Նիկոլն ու արտգործնախարարը, որ բերեցին պատերազմ, հանձնեցին, ու զինվորի զորամասը դարձավ խրճիթ։ Պետություններում, այո, ամեն ինչ իրար կապված է։ Թե բա՝ թողեք խեղճ հարիֆն աշխատի։ Հիմա ո՞վ էր հարիֆ, ի՞նքը, որ լողում ա հարստության մեջ, թե՞ դուք, որ հացի փող էիք վաստակում, դա էլ կտրում են։

Ու չասեք՝ դե ի՞նչ մեղք ունի Նիկոլը, որ Մալաթիայում հակահրդեհային պայմանները չեն կարգավորում․ աբսուրդը նաև այստեղ է․ ասել են խնդիրը կարգավորեք, կարգավորելու իրենց իմացած ձևը փակելն է․ իսկ կարո՞ղ էր կառավարությունն օգնել տնտեսվարողին, թարմացնել կառույցը։ Ոչ, ինչի՞ համար, փակում են, չկա շուկա՝ չկա խնդիր։ Ասում են՝ մենք ունենք երկնիշ տնտեսական աճ, էդ 600 առևտրականի լինել-չլինելը մեր վիճակագրությանը չի խանգարի։ Հա, չի բացառվում նաև, որ ինչ-որ մարդիկ, ՔՊ-ան օլիգարխի տեսքով, աչք ունեն էդ բոլոր առևտրի կենտրոնների վրա կամ տարածքների վրա։ Ի՞նչ իմանաս։

Հարգելի ժողովուրդ, էն որ ասում ենք չեն կարողանում աշխատել, ոտքներին են գցելու, վարի են տալիս, էս ա։ Վարի են տալիս գյուղացիությանը, մանր ու միջին բիզնեսը, առևտրականներին։ Իսկ ո՞ր ոլորտը չեն քանդել․ աշխատավարձները հաճախ ուշացնում են, զագսի Գյումրու կենտրոնում ահազանգում էին, որ 6 ամիս չեն տվել, անվճար և արտոնյալ պայմաններով բժշկական օգնությունն ու սպասարկումը դադարեցնում են, տարվա կեսին գնում ես պոլիկլինիկա, պարզվում է պետպատվերը սպառվել ա, գնաճը աննախադեպ, ուղղակի ռեկորդ, առաջին անհրաժեշտության դեղերի դեֆիցիտ է, զինվորներին սարքում են զոհ ու հաշմանդամ, հաշմանդամություն ունեցող զինծառայողներին զրկում թոշակից, մի տարվա մեջ երկու անգամ ջուր են թանկացնում, երկու օրվա մեջ տեղահանում են 7600 մարդու ու թողնում անտեր, պայմանագրային զինվորները հաճախ են ահազանգում, որ հավելավճար չեն տալիս, Հայաստանի բնակչության կեսից ավելին թերսնված է, ծայրահեղ աղքատների թիվը կրկնակի աճել է։ Ու Նիկոլը 700 հազար ձայն է տարել նրանցից, ովքեր բախվում են այս խնդիրներին։

Ամեն ինչ են քանդել կամ, ՔՊ-ական լեզվով ասած՝ այս բոլոր ոլորտներին հասել է Նիկոլի պատկերացրած ապագան։ Փաշինյանի տեղեկություններով, Ադրբեջանն ուզում է հայաթափել Ղարաբաղը․ էդ ի՞նչ մի թազա տեղեկություն էր, ինչի ե՞րբ այդպիսի ցանկություն չի ունեցել Ադրբեջանը, որ նոր է բացահայտել։ Բայց չի ստացվել, չէ՞, չի կարողացել, չէ՞, մրթին է կերել, միշտ, մինչ ձեր գալը։ Նրանցը պարզ ա, խոսենք ձեզանից․ իսկ ձեր կառավարությունը Հայաստանը չի՞ հայաթափում․ բա որ էս ամենը, ինչը որ թվարկեցի ու չթվարկեցի, անում եք, մնում ա մի հատ էլ սամալյոտի տոմս տաք քաղաքացուն, որ գլուխն ազատի, որովհետև շատերը չեն գնում հենց տեղ չունենալու պատճառով։ Գնացեք, էդ 600 առևտրականին հարցրեք, հատ հատ։

Կարճ ասած՝ զգուշացեք, ժողովուրդ, ապագան շատ արագ քայլերով, ամեն ինչ վնասելով, սլանում ա առաջ, ոչ մեկին չի խնայում ու արդեն մոտենում է ձեր տներին։ «Ես ինչի՞ պայքարեմ զոհերի հարազատների համար, ես ինչի՞ պայքարեմ ընդդիմության համար, ինչի՞ պայքարեմ խաղողագործի համար» ասողներդ հասկացա՞ք, որ դուք պայքարելու էիք իրականում ձեզ համար։ Ձեզ համար չպայքարեցիք։ Բայց ես վստահ եմ, որ կան մարդիկ, որոնք պատրաստ են ձեզ համար պայքարելու, եթե դուք ուզում եք իրականում էս վիճակից դուրս գալ։

Սևակ Հակոբյան