Ինչո՞ւ է ալյուրը թանկացել․ ՏՄՊՊՀ հետազոտության արդյունքները

Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողովը ավարտել է ալյուրի շուկայում կատարված ուսումնասիրությունը: Ուսումնասիրության համար հիմք էր հանդիսացել նախորդ տարեվերջին ալյուրի շուկայում արձանագրված գնային փոփոխությունը:

Մասնավորապես, 2018 թվականի դեկտեմբերին՝ 2018 թվականի նոյեմբերի համեմատ, արձանագրվել է տեղական արտադրության ալյուրի բոլոր տեսակների մեծածախ վաճառքի գների բարձրացում: Ըստ Հանձնաժողովի դիտանցումների, 1 տոննա բարձր կարգի ալյուրի վաճառքի գինը 213 հազար դրամից դարձել է 223 հազար դրամ, 1 տոննա 1-ին կարգի ալյուրի վաճառքի գինը՝ 194 հազարից 204 հազար դրամ եւ 1 տոննա 2-րդ կարգի ալյուրի վաճառքի գինը 145 հազար դրամից դարձել է 155 հազար դրամ:

Ընդհանուր առմամբ, տեղական արտադրության ալյուրի բոլոր տեսակների մեծածախ վաճառքի գները 2018 թվականի դեկտեմբերին՝ նոյեմբերի համեմատ բարձրացել են 10 դրամով՝ 1 կիլոգրամի հաշվով:

Տեղական արտադրության ալյուրի գնային փոփոխությունների պատճառը եւ հիմնավորվածությունը պարզելու նպատակով Հանձնաժողովը նախաձեռնել է ուսումնասիրություն, որի ընթացքում համապատասխան տեղեկատվություն է պահանջել եւ ստացել ցորենի եւ ալյուրի ներկրմամբ զբաղվող տնտեսվարողներից ինչպես նաեւ իրավասու պետական մարմիններից:

Ուսումնասիրությամբ պարզվել է, որ 2018 թվականի հունվար-հոկտեմբեր ամիսներն ՀՀ ներմուծվել է 280 հազար տոննա ցորեն, որի 52%-ը ներմուծվել է «Ալեքս Հոլդինգ» ՍՊԸ-ի եւ 23%-ը՝ «Մոդուս Գրանում» ՍՊԸ-ի կողմից: Բացի այդ, ցորենի ներմուծումներ են իրականացրել նաեւ թվով 84 տնտեսվարող սուբյեկտներ:

Նշված ժամանակահատվածում պատրաստի ալյուր ներմուծվել է 160 ընկերությունների կողմից՝ ընդհանուր առմամբ 24,2 հազար տոննա ծավալով: Ոլորտում խոշոր ընկերությունների՝ «Ալեքս Հոլդինգի» եւ «Մոդուս Գրանումի» կողմից 2018 թվականի սեպտեմբեր-դեկտեմբեր ամիսների ընթացում ցորենի ձեռքբերման փաստաթղթերի ուսումնասիրությունից պարզվել է, որ ընկերությունները սեպտեմբերին 1 տոննա ցորենի ձեռքբերման համար վճարել են միջինը 9 500 ռուբլի (առանց տեղափոխման ծախսերի), իսկ 2018 թվականի դեկտեմբերին՝ մինչեւ 13 900 ռուբլի (առանց տեղափոխման ծախսերի):

Այսինքն, նշված ժամանակահատվածում ընկերությունների համար 1 տոննա ցորենի ձեռքբերման գները միջինում բարձրացել են 4 400 ռուբլիով կամ մինչեւ 46%-ով, ինչի հետեւանքով ՀՀ շուկայում նկատվել է ցորենից արտադրվող ալյուրի բոլոր տեսակների մեծածախ վաճառքի գների փոփոխություն:

Քանի որ մեր երկիր ցորենը հիմնականում ներկրվում է Ռուսաստանի Դաշնությունից, ապա Հանձնաժողովի կողմից զուգահեռաբար ուսումնասիրվել է նաեւ ՌԴ շուկայում ցորենի մեծածախ վաճառքի գները, որտեղ եւս 2018 թվականի ընթացքում արձանագրվել է ցորենի վաճառքի գների շարունակական աճ: Տվյալ տարածաշրջանում 2018 թվականի հունվարին 1 տոննա ցորենի արժեքը կազմել է միջինում 8 750 ռուբլի, իսկ 2018 թվականի դեկտեմբերին՝ 13 000 ռուբլի, ինչը նշանակում է, որ տարվա ընթացքում ցորենի մեծածախ վաճառքի գները բարձրացել են մինչեւ 4 250 ռուբլով կամ 48.5%-ով:

Հաշվի առնելով ցորենի տեղական եւ միջազգային շուկաներում տեղի ունեցող գնային փոփոխությունները, Հանձնաժողովը շարունակում է ուշադրության կենտրունում պահել տեղական արտադրության ալյուրի վաճառքի գների դինամիկան: