Պետական միջոցները մսխող կառավարությունը նորից խոսում է կոռուպցիայից․ Սարգիս Գրիգորյան

Ինչպես գիտենք, դեկտեմբերի 3-ին կառավարությունը հաստատեց հերթական ուշագրավ օրենսդրական փաթեթը, որն առաջիկայում նախատեսվում է քննարկման դնել խորհրդարանում։ Համաձայն այս փաթեթի՝ Հայաստանում կհիմնվի «հերթական» հակակոռուպցիոն կոմիտե:

Ակնհայտ է, որ նմանատիպ գործողություններով և արհեստական աժիոտաժ ստեղծելով, «կոռուպցիա» կախարդական բառն արծարծելով՝ կառավարությունն ուղղակիորեն փորձում է շեղել հանրության ուշադրությունն իրական օրակարգային հարցերից, ինչպիսիք են հայրենիքի կորուստը, հազարավոր փախստականները, հազարավոր զոհերը, մինչ օրս գերության մեջ գտնվող քաղաքացիները, հանրության օրեցօր աճող դժգոհությունը կառավարությունից և վարչապետի անհապաղ հրաժարականի օբյեկտիվ հանրային պահանջը: Գործող կառավարության կողմից իշխանության զավթման երաշխիքը մշտապես եղել է հենց այդ «ապօրինի գույքերի» գաղափարի քարոզը: Ցանկացած անհասկանալի իրավիճակում կառավարությունը վստահ է եղել, որ եթե սկսի խոսել «ապօրինի գույքերից», բոլոր մնացած խնդիրներն ուղղակիորեն կմոռացվեն: Այժմ ևս կառավարությունը կրկին փորձում է իմիտացիա ստեղծել, թե շուտով լծվելու է «գողացած փողերը» հետ բերելու հայանպաստ գործին, սակայն, ինչպես պարզ դարձավ վերջին երկուսուկես տարիների ընթացքում, որևէ տեսանելի արդյունք այս գործում կառավարությունը դեռևս չի գրանցել, և կարողություն էլ չունի:

Ավելին, այս առարկայազուրկ գործողությունների իրագործման համար կառավարությունը նախատեսում է հատկացնել 8,2 միլիարդ ՀՀ դրամ՝ աշխատավարձերի, շենքային պայմանների, գրասենյակային ծախսերի ու տեխնիկական հագեցվածության համար։ Պատկերացնելու համար նշեմ, որ, օրինակ, Զինծառայողների ապահովագրության հիմնադրամը, որն իրականացնում է հատուցումներ զոհված զինծառայողների ընտանիքներին, միանվագ վճարում է 10,000,000 ՀՀ դրամ (հետագայում կատարում է նաև ամսական պարբերական վճարումներ): Այսպես, պարզ հաշվարկ կատարելով՝ կտեսնենք, որ գումարը, որը պետք է հատկացվի հակակոռուպցիոն կոմիտեի ստեղծմանը, հավասար է 820 զոհված զինծառայողների ընտանիքներին հատկացվող գումարին:

Ընդ որում, հավելեմ նաև, որ Հայաստանում 2019 թվականից արդեն իսկ գործում է կառուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողով: Եվ ուսումնասիրելով հանձնաժողովի լիազորություններն ու գործառույթները՝ առնվազն անհասկանալի է, թե այս նորաստեղծ կոմիտեն հատկապես ինչ յուրահատուկ ֆունկցիաներ է իրականացնելու, որոնք այժմ չեն կարող իրականացվել արդեն իսկ գործող կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի կողմից: Գուցե, կառավարությանը թվում է, թե որքան շատ կառույցներ ստեղծվեն, որոնց անվանումներում կզետեղվի «կոռուպցիա» բառը, այդքան ավելի արդյունավետ կլինի կոռուպցիայի դեմ պայքարը, սակայն, ցավոք, դա այդպես չի աշխատում:
Ավելին, որոշման հիմնավորումներում կարող ենք տեսնել, որ նախատեսվում է ստեղծել նաև հակակոռուպցիոն դատարան: Վախենում եմ անգամ պատկերացնել, թե ինչ գումարներ են հատկացվելու հիմա էլ այս մարմնի ստեղծման համար: Խնդրահարույց է լինելու նաև ապահովելու այդ դատավորների ապաքաղաքականացվածությունը և դատարանների անկախությունը։ Բացի դրանից, եթե ուսումնասիրենք այլ երկրների փորձը, որտեղ ստեծղվել են նմանատիպ դատարաններ, կնկատենք, որ իրականում դրանք արդյունավետ չեն եղել, և չեն նպաստել խնդրի լուծմանը:

Ակնհայտ է, որ այս ամենն ընդամենը պետական միջոցները հետևողականորեն վատնելու հերթական անտաղանդ մշակված պլանն է երկիրը ճգնաժամի հասցրած, սակայն խիստ հպարտ կառավարության կողմից: Օրինակ կարող է հանդիսանալ հենց «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի փոխանցած միջոցներով կատարված ծախսերը, որի մասին երեկ սկսեց խոսել ՀՀ նախագահը (իհարկե ուշացմամբ), ով իմիջայլոց այդ հիմնադրամի խորհրդի նախագահն է…։

Սարգիս Գրիգորյան, GPartners իրավաբանական ընկերություն