Մտածել, թե պատերազմում կարելի է հաղթել՝ միայն բանակ ունենալով, միամտություն է։ Այս մասին «Հայկական Համալսարանի» ունկնդիրների և դասախոսների հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարեց ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը՝ պաստախանելով հարցին, թե ինչի շնորհիվ Արցախի բնակչությունն այն տարիներին պատրաստ եղավ ոչ միայն կռվել, այլ նաև կառուցել պետություն։
«Եվ 2020 թ․ 44-օրյա պատերազմի պրոբլեմներից մեկը նաև այն է, որ բանակը 1-2 շաբաթ պետք է զսպեր առաջին հարվածը, իսկ հետո ամբողջ պետությունն իր բոլոր մեխանիզմներով պետք է դառնար պատերազմի մաս։ Ինչն, ըստ էության, չկայացավ։ Եվ այն ժամանակ ամենամեծ սխալներից մեկն այն էր, որ սկսեցին ձևավորել ջոկատներ առաջնագիծ ուղարկելու համար, փոխանակ մոբռեսուրսով համալրեին այն կայացած զորամասերը, որոնք առաջին գծում արդեն կռվում էին։ Ես այդպես էլ չեմ հասկացել, թե այդ որոշման մոտիվացիան որն էր։ Իսկապես, չեմ հասկացել։
1992 թվականին մեր ամենից մեծ խնդիրն է եղել ջոկատներից անցնել կանոնավոր բանակ։ Բավականին բարդ գործընթաց էր, որովհետև մի հոգի գալիս էր, 20-30 կամ 40-50 հոգանոց ջոկատի հրամանատար, ինքը դեմք էր, իսկապես դեմք էր։ Մի քիչ ֆիդայական տեսքը, հագուստը և այլն, իսկապես, շատ հայրենասեր մարդիկ կային։ Բայց երբ որ դու ստեղծում ես կանոնավոր բանակ, ինքը դառնում է ընդամենը ամենաշատը վաշտի հրամանատար, ոչ ավել։ Եվ լինել մի առանձին ջոկատի, ինչ-որ մի լավ, հնչող անունով ջոկատի հրամանատար և լինել վաշտի հրամանատար, ոնց որ տարբեր կարգավիճակներ էին։ Ընկալումն այդպիսին էր։ Լուրջ բռունցք էր պետք և կամք՝ շատ արագ այդ ջոկատներից վերափոխվել կանոնավոր բանակի։ Պետությունն այն երաշխիքն է, առանց որի դու չես կարող դա անել։ Պետությունն այդ ֆունկցիան պետք է իր վրա վերցնի և իրականացնի։ Ղարաբաղում դա ավելի շուտ կատարվեց։ Ավելի շուտ կատարվեց, քան և՛ Ադրբեջանում, և՛ Հայաստանում։ Եվ շատ օրգանիկ ձևով և ճիշտ ժամանակին այս ամեն ինչը նաև տեղի ունեցավ Հայաստանում։ Ադրբեջանում այս պրոցեսները բավականաչափ ուշացել էին։ Սա ևս մեր առավելությունն էր․ ինչը մենք կապիտալիզացրեցինք շատ մեծ հաջողությամբ, հատկապես հենց առաջին պատերազմի ժամանակ»,- ասաց նա։
Մանրամասն՝ տեսանյութում։