ՀՀ ներկրվել է ավելի էժան կարտոֆիլ, իսկ ներմուծվել է ավելի թանկ լոլիկ. վերլուծություն

Տնտեսական զարգացման նախաձեռնությունների կենտրոնն անդրադարձել է մամուլում շրջանառվող այն տեղեկատվությանը, որ հայկական շուկա թուրքական ծագման լոլիկ ու կարտոֆիլ է ներմուծվում:

Նշենք, որ ի տարբերություն լոլիկի, դիտարկվող ժամանակահատվածում Թուրքիայից կարտոֆիլ չի ներմուծվել: 2019թ.-ի 9 ամիսների ընթացքում Հայաստան է ներմուծվել 4,231.7 տոննա կարտոֆիլ 2018թ.-ի նույն ժամանակահատվածի 1,941.3 տոննայի համեմատ՝ գերազանցելով 2018թ.-ի ցուցանիշը 2.2 անգամ:

Նշված ժամանակահատվածում տեղական կարտոֆիլի բերքը կրճատվել է 8.4%-ով:

Ինչ վերաբերում է լոլիկի ներմուծմանը, ապա դիտարկվող ժամանակահատվածում ներմուծման ծավալներն աճել են 12.6 անգամ՝ կազմելով 3,496.4 տոննա: Նշենք, որ 2019թ.-ի 9 ամիսների ընթացքում նախորդ տարվա նույն ամիսների համեմատ լոլիկի արտահանման ծավալները կրճատվել են 32.2%-ով, մինչդեռ Հայաստանը լոլիկ արտահանող երկիր է համարվում: Կարելի է հետեւություն անել, որ տեղական լոլիկի բերքի ծավալները եւս կրճատվել են:

Հետաքրքրական է նկատել, որ 2019թ.-ին 2018թ. նկատմամբ կարտոֆիլի մեկ կգ-ի հաշվով մաքսային արժեքը զգալիորեն՝ 48%-ով կրճատվել է՝ կազմելով 0.42 ցենտ, իսկ լոլիկի պարագայում՝ 56% աճ է արձանագրվել՝ կազմելով 0.6 ցենտ:   Կարտոֆիլի պարագայում մեկ կգ-ի հաշվով մաքսային արժեքի անկումը պայմանավորված է նրանով, որ Հայաստանը հիմնականում բերքի կրճատումը լրացնելու նպատակով ներմուծել է ԵԱՏՄ տարածքից կարտոֆիլ՝ ծավալների 78.6%-ի չափով (տե՛ս գծապատկեր): 2019թ.-ի 9 ամիսներին Հայաստան կարտոֆիլ հիմնականում ներմուծվել է ՌԴ-ից, Բելառուսից, Իրանից ու Պակիստանից, որտեղից 2018թ.-ին ընդհանրապես  ներմուծում չի իրականացվել:

Լոլիկի դեպքում 2019թ.-ի 9 ամիսներին Հայաստան ներմուծվել է մեծամասամբ թուրքական ծագման լոլիկ, մինչդեռ 2018թ.-ի 9 ամիսներին Թուրքիայից լոլիկ չէր ներմուծվել առհասարակ: Իսկ Իրանից ներմուծման ծավալներն ավելացել են շուրջ 40 անգամ 2018թ.-ի համեմատ:

Այսպիսով՝ դիտարկվող ժամանակահատվածում համախառն բերքի կրճատման պատճառով ՀՀ ներկրվել է ավելի էժան կարտոֆիլ, որի գինը զիջել է տեղական կարտոֆիլի գներին, իսկ լոլիկի դեպքում՝ 2018թ.-ի համեմատ ավելի թանկ լոլիկ է ներմուծվել: Ներմուծումն իրականացվել է այնպիսի երկրներից, որոնցից 2018թ.-ի 9 ամիսների ներմուծում չի իրականացվել: Այս միտումը նաեւ ահազանգում է հասունացող պարենային ավտանգության խնդրի մասին: