28 03 2020

Համաճարակը կունենա երկարաժամկետ քաղաքական ու տնտեսական հետևանքներ. Արտակ Զաքարյան

Համաճարակը կունենա երկարաժամկետ քաղաքական ու տնտեսական հետևանքներ. Արտակ Զաքարյան

Մենք շատ տարօրինակ ժամանակներում ենք ապրում. չգիտենք թե ե՞րբ կավարտվի համաճարակը եւ ինչպե՞ս կավարտվի: Այս մասին Facebook-ի իր էջում գրել է Պաշտպանության նախկին փոխնախարար, ՀՀԿ անդամ Արտակ Զաքարյանը:

Նա, մասնավորապես, նշում է.

«Կարող ենք միայն ենթադրել, որ այն կունենա երկարաժամկետ քաղաքական ու տնտեսական ազդեցություններ: Ինչպես պնդում են պատմաբանները՝ համաճարակները ոչ թե թրենդ են, այլ իրադարձություն: Ըստ նրանց՝ համաճարակները սկսվում են ժամանակի կոնկրետ պահի, ունենում են զարգացման սցենարներ, զուգահեռաբար աճող լարվածություն, այնուհետ առաջացած ճգնաժամերը ստանում են անհատական եւ խմբային բնույթ, եւ վերջապես շարժվում են դեպի ավարտը:

Առայժմ բարդ է հստակ հետեւություններ անել, թե հետհամաճարակային սպասվող ճգնաժամը տնտեսական, սոցիալական ու քաղաքական ինչպեսի ազդեցություն կունենա, սակայն կորոնավիրուսից որոշակի “թարմ” դասեր արդեն կարելի է քաղել:

Դաս առաջին. Կորոնավիրուսը ցույց տվեց, որ բաց հասարակության ու ազատ շուկայի կանոններով ապրող պետությունները գլոբալ համաճարակային իրավիճակներում շատ “կարճ ձեռքեր” ունեն: Ստեղծված իրավիճակի համար ազատ շուկան չունի գործունեության բանաձեւեր եւ չի լուծում հասարակության պահանջմունքները: Դա չի կարողանալու անել նաեւ հետհամաճարակային տնտեսական ու սոցիալական ճգնաժամերը հաղթահարելու համար: Հետեւաբար՝ մարդիկ ստիպված վերադառանու են ուժեղ կառավարություններին:

Հասարակությունների բոլոր շերտերն իրենց կարիքների ու պահանջմունքների լուծման միակ հասցեատերը այլեւս համարում են կառավարությանը: Բոլոր այն կառույցները, որոնք ունեին սոցիալական պատասխանատվություն, այսօր արդեն չեն գործում:

Կառավարությունները, պետք է կարողանան իրենց ձեռքը հավաքել բոլոր տեսակի պրոբլեմների լուծման թելերը: Կարողանան փոխել կառավարման որակը, բնույթը, եւ խաղի կանոնները, համաժամանակյա որոշումներ կայացնեն խոշոր, միջին եւ փոքր բիզնեսների համար՝ առանց հակադրելու նրանց շահերը: Հստակ քայլեր ձեռնարկեն ֆինանսա-տնտեսական ռեսուրսների վերաբաշխման համար: Հակաճգնաժամային քաղաքականության կոնկրետ գործողություններով համախմբեն քաղաքական, մասանգիտական եւ հանրային բոլոր գաղափարներն ու կադրային ռեսուրսները:

Իսկ մինչ այդ այսօրվա թիվ մեկ խնդիրը համաճարակը զսպելն է՝ հնարավորինս նվազագույն կորուստներով: Այդ առումով հասարակության առողջ մասի մոտ առկա բոլոր գաղափարները ոչ միայն իրավունք ունեն, այլ պարտավոր են հնչեցվելու:

Մենք տեսանք, որ մեր կառավարության գործողությունները սեփական սխալների, հապճեպության, անպատրաստվածության, նաեւ անլուրջ վերաբերմունքի ֆոնի վրա էին իրականացվում: Բայց դրանում մեր երկիրը միակը չէ: Կորոնավիրուսին անլուրջ վերաբերված շատ կառավարություններ են այսօր հայտնվել ծայրահեղ բարդ վիճակներում: Մեզանից յուրաքանչյուրը պետք է օգնի միակ պատասխանատուին՝ կառավարությանը: Այլապես նրա հաջորդական սխալները կարող են ճակատագրական լինել յուրաքանչյուրիս համար:

Սահմանված համընդհանուր կանոնները խստորեն պետք է պահպանվեն, ցանկացած տիպի դժվարություն պետք է համատեղ հաղթահարենք ու ամենակարեւորը պատրաստ լինենք համաճարակի զարգացման ամենաբարդ սցենարների: Ոչ մի րոպե չպետք է մոռանանք անվտանգության ապահովման մասին, որը չի հետաձգվում նույնիսկ գլոբալ համաճարակներով:

Պետության գործադիր եւ օրենսդիր հատվածի մեծ մասն անփորձ երիտասարդներ են: Դատելով նրանց հարցազրույցներից ու խնդիրներին ցուցաբերած մոտեցումներից, պարզ երեւում է, որ շատերը նույնիսկ չեն պատկերացնում հարցի լրջության աստիճանն ու հետեւանքները: Միայն Նիկոլ Փաշինյանի պատկերացումները, այլ երկրների գործողությունները կրկնօրինակելը եւ պարետատան ընթացիկ հայտարարությունները դեռեւս բավարար չեն իրավիճակի արդյունավետ վերահսկողության համար: Ուզում եմ հավատալ, որ վաղը, մյուս օրը, հաջորդ օրերին մեզանից յուրաքանչյուրը դառնալու է այս իրավիճակից դուրս գալու համար համատեղ ջանքերի մի մասնիկը: Ուզում եմ նաեւ հավատալ, որ կառավարության եւ նրա ֆեյքային հատվածի անպատեհ պայքարն ընդդիմության դեմ՝ փոխարինվելու է հակահամաճարակային համատեղ պայքարով: Գոնե հիմա պետք է սովորեն կորոնավիրուսի թիվ մեկ դասը:

Եվ ամենագլխավորը՝ պահպանենք սոցիալական տարածություն, լինենք տանը - ահա հանրային համերաշխության ներկայիս անվանումը:

 

 



* Հարգելի ընթերցող, մեր տեքստերում վրիպակ գտնելու դեպքում, խնդրում ենք սեղմել «Ctrl+Enter» կոճակները, և բացվող պատուհանում նշել այդ մասին. այնուհետև հաստատել` սեղմելով «Ուղարկել» կոճակը

Դիտել նաև
Orphus համակարգ