11 08 2023

Իշխանությունների գլխավոր «սպարինգ պարտնյորը» իրական ընդդիմությունն է. վերլուծական

Իշխանությունների գլխավոր «սպարինգ պարտնյորը» իրական ընդդիմությունն է. վերլուծական

Zham.am-ը գրում է. Պաշտոնապես Հայաստանի քաղաքական ուժերը դեռ ժամանակ ունեն Երեւանի ավագանու ընտրություններին մասնակցելու՝ իրենց ցուցակները ներկայացնելու համար։ Սակայն այսօր արդեն պարզ է, թե ի՞նչ ուժեր են մասնակցելու գալիք ընտրություններին։

Իշխանության հարցում արդեն ամեն ինչ հայտնի է՝ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության ցուցակը գլխավորելու է Տիգրան Ավինյանն ու նրա թիմը։ Հասկանալի է, որ իշխանության մեջ արդեն ձեւավորվել են ներկլանային հարաբերություններ, եւ յուրաքանչյուր իշխող կլան կցանկանա իր ներկայացուցչին տեսնել ընտրացուցակի լավ տեղում։ Եվ պարզ է, որ այս հարցում ներկլանային բախումներն անխուսափելի են։ Սակայն, ըստ ամենայնի, ամեն ինչ պարզ է, և մեծ սենսացիաներ չկան։

Այս համատեքստում հիմնական հարցն այն է, թե իշխանությունների մոտ ով է լինելու այս ընտրարշավի գլխավոր հերոսը՝Տիգրան Ավինյա՞նը, թե՞ Նիկոլ Փաշինյանը։

Ավինյանը, բնականաբար, չէր ցանկանա, որ Փաշինյանի մասնակցությունն այս գործընթացին մեծ լինի։ Փաշինյանի կողմնակիցները, մյուս կողմից, հակառակ տեսակետին են՝ նշում են, որ Տիրգան Ավինյանի գորշությունը կարող է լուրջ խնդիր դառնալ ներկայիս իշխանության համար, ինչը կարող է ազդել ավագանու ընտրություններից հետո ծավալվող գործընթացների վրա։ Իսկ մենք բոլորս գիտենք, թե այս տարվա հոկտեմբեր-նոյեմբերին մեզ բոլորիս ինչ գործընթացներ են սպասում՝ կապված հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների հետ։

Իշխանությունների գլխավոր «սպարինգ պարտնյորը» իրական ընդդիմությունն է, որն այսօր ներկայացնում է «Մայր Հայաստան» դաշինքը՝ Անդրանիկ Թեւանյանի գլխավորությամբ։ Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ այս քաղաքական դաշտից այլ թեկնածուներ չկան, կարելի է պնդել, որ իրական ընդդիմության միակ թեկնածուն հենց Անդրանիկ Թեւանյանն է և նրա ղեկավարած քաղաքական դաշինքը։

Անկախ ընտրությունների բնույթից, դրանք միշտ ունեն քաղաքական բաղադրիչ։ Այս բաղադրիչը շատ ավելի մեծ է համապետական ​​ընտրությունների ժամանակ, և համեմատաբար փոքրանում է տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրությունների ժամանակ: Սակայն, հաշվի առնելով Երեւանի տեղն ու դերը Հայաստանի պետական ​​համակարգում, կարելի է նկատել, որ մայրաքաղաքի նշանակությունն ու դերը էականորեն տարբերվում է տեղական ինքնակառավարման մարմինների այլ ընտրություններից։

Իհարկե, այս ընտրություններին կարող են մասնակցել նաեւ այլ քաղաքական ուժերի ներկայացուցիչներ, բայց նրանց մեծ մասը կմասնակցի «Գլխավորը հաղթանակը չէ, այլ մասնակցությունը» օլիմպիական կարգախոսին համապատասխան։ Սակայն հիմնական պայքարը ծավալվելու է երկու ուժերի՝ իշխանությունների և «Մայր Հայաստան» դաշինքի միջև։

Բացի այդ, «Մայր Հայաստան» դաշինքը միակ քաղաքական ուժն է, որը հանդես է գալիս իրական ու ամբողջական իշխանափոխության հայտով։ Այս տեսանկյունից մյուս քաղաքական ուժերի հայտերը լինելու են լղոզված ու անհասկանալի։ Բացի այդ, Երևանի քաղաքային կառավարման համակարգն ունի իր առանձնահատկությունները, մասնավորապես, մայրաքաղաքի բյուջեն համալրվում է կենտրոնական իշխանության կողմից 60-70 տոկոի չափով։ Ինչը նշանակում է, որ Երևանը պետբյուջեից 60-70 տոկոսով սուբսիդիաներ է ստանում, կոնկրետ 2023 թվականի բյուջեն, որը կազմում է մոտավորապես 272 միլիոն դոլար, 63 տոկոսով համաֆինանսավորվել է կառավարության կողմից։

Սա, իհարկե, շատ վատ ցուցանիշ է, այն ցույց է տալիս Երեւանի կախվածության աստիճանը կենտրոնական իշխանությունից։ Նման կախվածությամբ կասկածելի է դառնում նաև Երևանի քաղաքապետի անկախության աստիճանը, քանի որ իրեն ընդդիմադիր քաղաքական գործիչ համարող քաղաքական գործիչը չի կարող իր ծրագրերն իրականացնել։ Այս տեսանկյունից, եթե քաղաքական ուժը հավակնում է հաղթելու քաղաքային ընտրություններում, բայց հանդես չի գալիս իրական ու ամբողջական իշխանափոխության հավակնությամբ, ապա այդ քաղաքական ուժը կամ մոլորյալ, կամ խաբեբա է։ Քանի որ այս ուժը չի կարողանա իր ընդդիմադիր ծրագրերը Երեւանում իրականացնել, որի համար ռեսուրսների 63 տոկոսը պետք է ստանա Նիկոլ Փաշիյանի ձեռքից։

Հենց այս պատճառով էլ կարելի է նկատել, որ այս ընտրությունների ժամանակ իշխանություններն ու դրան ընդդիմացող«Մայր Հայաստան» դաշինքն ամենաանկեղծ են, այն պատճառով, որ երկու ուժերի հայտերն էլ հասկանալի են ու տրամաբանական։ Մյուս ուժերի հայտերը, վերը նշված պատճառներով, կա՛մ ձեւական են, կա՛մ վերը նշված օլիմպիական սկզբունքի տուրույթում, և նպատակ չունեն հաղթելու այս ընտրություններում։

Սա է իրականությունը:

Արտակ Հակոբյան

Հ.Գ.. Շատերը չեն էլ հասկանում, որ Երևանի կառավարման համակարգը չափազանց խոցելի է հենց վերը նշված պատճառներով։ Հենց այս պատճառով է, որ Երևանի քաղաքապետ չի եղել և չի կարող լինել քաղաքական գործիչը կամ այն ​​քաղաքական ուժի ներկայացուցիչ, որը կփորձի հակադրվել կենտրոնական իշխանությանը։ Սա չի կարող լինել, քանի որ հենց հանրապետական ​​կենտրոնից կախվածությունն է, որ թույլ չի տա այս գործչին, մնալով ընդդիմություն, պահպանել Երևանի քաղաքապետի պաշտոնը։ Այլ երկրներում՝ Ռուսաստանի Դաշնությունում, Վրաստանում, եվրոպական երկրներում, տեղական ինքնակառավարման համակարգը բոլորովին այլ է, այդ իսկ պատճառով տեղական ինքնակառավարման մարմինների և հատկապես մայրաքաղաքի ընտրությունները քաղաքական ուժերի կողմից իմաստավորվում են այլ կերպ։ Այս թեմայի մասին ավելի շատ կխոսենք մեր մյուս հոդվածներից մեկում:

 
 

 

 



* Հարգելի ընթերցող, մեր տեքստերում վրիպակ գտնելու դեպքում, խնդրում ենք սեղմել «Ctrl+Enter» կոճակները, և բացվող պատուհանում նշել այդ մասին. այնուհետև հաստատել` սեղմելով «Ուղարկել» կոճակը

Դիտել նաև
Orphus համակարգ